-
1.
usiadłszy, zająć tyle miejsca, ile trzeba, żeby było wygodnie -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
ruch i spoczynek -
synonimy: usadowić się
-
- rozeprzeć się na kanapie, na krześle, na siedzeniu
- rozeprzeć się w fotelu
-
Stalin rozparł się za stołem, szeroko rozstawiając dłonie na nieskazitelnym politurowanym na ciemno blacie.
źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008
Kierowca zatrzymał wóz, zgasił motor i rozparł się w szoferce.
źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004
Popielski rozparł się na krześle i uśmiechnął się kącikami ust.
źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009
Rozparł się wygodnie i złożył dłonie w wieżyczkę.
źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska, Michał Kuźmiński: Sekret Kroke, 2009
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozeprę się
rozeprzemy się
2 os. rozeprzesz się
rozeprzecie się
3 os. rozeprze się
rozeprą się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozparłem się
+(e)m się rozparł
rozparłam się
+(e)m się rozparła
rozparłom się
+(e)m się rozparło
rozparliśmy się
+(e)śmy się rozparli
rozparłyśmy się
+(e)śmy się rozparły
2 os. rozparłeś się
+(e)ś się rozparł
rozparłaś się
+(e)ś się rozparła
rozparłoś się
+(e)ś się rozparło
rozparliście się
+(e)ście się rozparli
rozparłyście się
+(e)ście się rozparły
3 os. rozparł się
rozparła się
rozparło się
rozparli się
rozparły się
bezosobnik: rozparto się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozeprzyjmy się
2 os. rozeprzyj się
rozeprzyjcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozparłbym się
bym się rozparł
rozparłabym się
bym się rozparła
rozparłobym się
bym się rozparło
rozparlibyśmy się
byśmy się rozparli
rozparłybyśmy się
byśmy się rozparły
2 os. rozparłbyś się
byś się rozparł
rozparłabyś się
byś się rozparła
rozparłobyś się
byś się rozparło
rozparlibyście się
byście się rozparli
rozparłybyście się
byście się rozparły
3 os. rozparłby się
by się rozparł
rozparłaby się
by się rozparła
rozparłoby się
by się rozparło
rozparliby się
by się rozparli
rozparłyby się
by się rozparły
bezosobnik: rozparto by się
bezokolicznik: rozeprzeć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozparłszy się
gerundium: rozparcie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rozparcie się
rozparcia się
D. rozparcia się
rozparć się
C. rozparciu się
rozparciom się
B. rozparcie się
rozparcia się
N. rozparciem się
rozparciami się
Ms. rozparciu się
rozparciach się
W. rozparcie się
rozparcia się
odpowiednik aspektowy: rozpierać się
-
+ rozeprzeć się + (GDZIE) -
ogsł. *orz-perti sę
Zob. przeć (przed siebie)