-
2.
książk. zająć dużo miejsca -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości przestrzeni
miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni -
Nie ma doliny, w której nie dymią fabryki, a ruiny zamków nie zostały przytłoczone przez kilkunastopiętrowe blokowiska, które rozparły się na zboczach.
źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Rozwód po słowacku, Gazeta Wyborcza, 1992-05-30
Rynek był prześliczny! Taki sam - lecz w gruncie rzeczy inny! Rozparły się na nim szeroko niskie Sukiennice;
źródło: NKJP: Dorota Terakowska: Władca Lewawu, 1989
Ogromny księżyc wypełzł już ze swojej kryjówki, gdzie się schował na dzień i rozparłszy się wygodnie na nieboskłonie, oświetlał ziemię swoją srebrzystosiną poświatą, w której przyczajone przedmioty nabierały nierealnych kształtów, a przemykający jeszcze gdzieniegdzie ulicami ludzie, sprawiali wrażenie nieco widmowych.
źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozeprę się
rozeprzemy się
2 os. rozeprzesz się
rozeprzecie się
3 os. rozeprze się
rozeprą się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozparłem się
+(e)m się rozparł
rozparłam się
+(e)m się rozparła
rozparłom się
+(e)m się rozparło
rozparliśmy się
+(e)śmy się rozparli
rozparłyśmy się
+(e)śmy się rozparły
2 os. rozparłeś się
+(e)ś się rozparł
rozparłaś się
+(e)ś się rozparła
rozparłoś się
+(e)ś się rozparło
rozparliście się
+(e)ście się rozparli
rozparłyście się
+(e)ście się rozparły
3 os. rozparł się
rozparła się
rozparło się
rozparli się
rozparły się
bezosobnik: rozparto się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozeprzyjmy się
2 os. rozeprzyj się
rozeprzyjcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozparłbym się
bym się rozparł
rozparłabym się
bym się rozparła
rozparłobym się
bym się rozparło
rozparlibyśmy się
byśmy się rozparli
rozparłybyśmy się
byśmy się rozparły
2 os. rozparłbyś się
byś się rozparł
rozparłabyś się
byś się rozparła
rozparłobyś się
byś się rozparło
rozparlibyście się
byście się rozparli
rozparłybyście się
byście się rozparły
3 os. rozparłby się
by się rozparł
rozparłaby się
by się rozparła
rozparłoby się
by się rozparło
rozparliby się
by się rozparli
rozparłyby się
by się rozparły
bezosobnik: rozparto by się
bezokolicznik: rozeprzeć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozparłszy się
gerundium: rozparcie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rozparcie się
rozparcia się
D. rozparcia się
rozparć się
C. rozparciu się
rozparciom się
B. rozparcie się
rozparcia się
N. rozparciem się
rozparciami się
Ms. rozparciu się
rozparciach się
W. rozparcie się
rozparcia się
odpowiednik aspektowy: rozpierać się
-
+ rozeprzeć się + (GDZIE) -
ogsł. *orz-perti sę
Zob. przeć (przed siebie)