-
1.
uważać osobę lub rzecz, o której mowa, za lepszą od innych -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
synonimy: preferować
-
- woleć blondynki (od brunetek|niż brunetki), towarzystwo, mięso, wino (od wódki|niż wódkę); dialog, spokój
-
Wolę szczerość od obłudy.
źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: No to co, Polityka, 2002-05-11
Źle znosząc więzienie, wolałby śmierć niż życie między kiblem a pryczą, od apelu do apelu.
źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952
Już w dzieciństwie wolała towarzystwo zwierząt niż ludzi.
źródło: NKJP: Gazeta Wrocławska, 2003-05-06
Wolę człowieka niedoskonałego, który ma do przekazania treść, niż tego, który w doskonały sposób przekazuje pustkę.
źródło: NKJP: Joanna Cieśla: Salon na salon, Polityka, 2008-03-01
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wolę
wolimy
2 os. wolisz
wolicie
3 os. woli
wolą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wolałem
+(e)m wolał
wolałam
+(e)m wolała
wolałom
+(e)m wolało
woleliśmy
+(e)śmy woleli
wolałyśmy
+(e)śmy wolały
2 os. wolałeś
+(e)ś wolał
wolałaś
+(e)ś wolała
wolałoś
+(e)ś wolało
woleliście
+(e)ście woleli
wolałyście
+(e)ście wolały
3 os. wolał
wolała
wolało
woleli
wolały
bezosobnik: wolano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę wolał
będę woleć
będę wolała
będę woleć
będę wolało
będę woleć
będziemy woleli
będziemy woleć
będziemy wolały
będziemy woleć
2 os. będziesz wolał
będziesz woleć
będziesz wolała
będziesz woleć
będziesz wolało
będziesz woleć
będziecie woleli
będziecie woleć
będziecie wolały
będziecie woleć
3 os. będzie wolał
będzie woleć
będzie wolała
będzie woleć
będzie wolało
będzie woleć
będą woleli
będą woleć
będą wolały
będą woleć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wólmy
2 os. wól
wólcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wolałbym
bym wolał
wolałabym
bym wolała
wolałobym
bym wolało
wolelibyśmy
byśmy woleli
wolałybyśmy
byśmy wolały
2 os. wolałbyś
byś wolał
wolałabyś
byś wolała
wolałobyś
byś wolało
wolelibyście
byście woleli
wolałybyście
byście wolały
3 os. wolałby
by wolał
wolałaby
by wolała
wolałoby
by wolało
woleliby
by woleli
wolałyby
by wolały
bezosobnik: wolano by
bezokolicznik: woleć
imiesłów przysłówkowy współczesny: woląc
gerundium: wolenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. wolenie
wolenia
D. wolenia
woleń
C. woleniu
woleniom
B. wolenie
wolenia
N. woleniem
woleniami
Ms. woleniu
woleniach
W. wolenie
wolenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: wolący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wolący
wolący
wolący
wolące
woląca
D. wolącego
wolącego
wolącego
wolącego
wolącej
C. wolącemu
wolącemu
wolącemu
wolącemu
wolącej
B. wolącego
wolącego
wolący
wolące
wolącą
N. wolącym
wolącym
wolącym
wolącym
wolącą
Ms. wolącym
wolącym
wolącym
wolącym
wolącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wolący
wolący
wolące
wolące
D. wolących
wolących
wolących
wolących
C. wolącym
wolącym
wolącym
wolącym
B. wolących
wolących
wolących
wolące
N. wolącymi
wolącymi
wolącymi
wolącymi
Ms. wolących
wolących
wolących
wolących
-
+ woleć + KOGO/CO + od KOGO/CZEGO | niż KOGO/CO -
psł. *voliti, *voľǫ, *voliši 'wyrażać swoją wolę, wybierać'
2 os. lp wolisz jest świadectwem pierwotnej postaci bezokolicznika wolić ; postać woleć jest więc wtórna.