woleć - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

chcieć robić określoną rzecz lub chcieć aby stało się właśnie to, o czym mowa, niż coś innego, co również zostało wymienione w zdaniu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

woleć czekać, iść, milczeć, myśleć, poczekać, rozmawiać, ryzykować, siedzieć, wierzyć

	Już w prestiżowym liceum w Paryżu paliła z chłopcami papierosy, później nosiła się na szaro, wolała słuchać niż mówić, nie chciała, żeby ktokolwiek zwracał na nią uwagę. źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Siła duszy, Polityka, 2003-08-23
	Ładne widoki? - Jak cholera! - odkrzyknął, chociaż miał już zamknięte oczy. Wolał nie patrzeć. Nie widzieć, jak będą spadali. źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców, 2006
	Co więcej, mam wrażenie, że wolałby Pan, żeby Pana nie bolało niż bolało, że wolałby Pan cieszyć się niż płakać, lubić niż nie znosić, ufać niż się bać, szanować niż pogardzać. źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 2004
	Nie wniósł żadnych poprawek - zapewne uznał się za niekompetentnego - nie odesłał Marii rękopisu. Może wolał, żeby tego w ogóle nie publikować? źródło: NKJP: Józef Hen: Ja, Michał z Montaigne?, 2009
	„Pragniesz, aby Twój kraj pozostał członkiem Unii, przyjmując Konstytucję, czy wolisz, aby Twój kraj z Unii wystąpił?”. źródło: NKJP: Jerzy Łukaszewski: O Polsce i Europie bez niedomówień, 2006

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

bezosobnik: wolano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wolał będę woleć	będę wolała będę woleć	będę wolało będę woleć	będziemy woleli będziemy woleć	będziemy wolały będziemy woleć
2 os.	będziesz wolał będziesz woleć	będziesz wolała będziesz woleć	będziesz wolało będziesz woleć	będziecie woleli będziecie woleć	będziecie wolały będziecie woleć
3 os.	będzie wolał będzie woleć	będzie wolała będzie woleć	będzie wolało będzie woleć	będą woleli będą woleć	będą wolały będą woleć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wólmy
2 os.	wól	wólcie

Tryb warunkowy

bezosobnik: wolano by

bezokolicznik: woleć

imiesłów przysłówkowy współczesny: woląc

gerundium: wolenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: wolący

	+	woleć	+	BEZOKOLICZNIK + (niż BEZOKOLICZNIK)
	+	woleć	+	żeby ZDANIE + (niż żeby ZDANIE)

psł. *voliti, *voľǫ, *voliši 'wyrażać swoją wolę, wybierać'

2 os. lp wolisz jest świadectwem pierwotnej postaci bezokolicznika wolić ; postać woleć jest więc wtórna.