Jak korzystać ze słownika?

dozwolić

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

3. umożliwić

  • Definicja

    3.

    książk.  umożliwić coś
  • Kwalifikacja tematyczna

    ATEMATYCZNY

  • Cytaty

    Zamierzeniem Ericha Heintla [...] jest opracowanie filozoficznego leksykonu tradycji europejskiej, [...], by wypracować terminologię, która stanie się pomostem między poszczególnymi systemami i nie dozwoli na uproszczenia w rodzaju klasyfikacji na nurty tomistyczne i marksistowskie.

    źródło: NKJP: Maria Szyszkowska: W poszukiwaniu sensu życia : po co nam filozofia, 1997

    Z koniecznością wiążą się jeszcze inne pułapki logiczne, których w tym miejscu nie będziemy omawiać. Innym sposobem absolutyzowania wypowiedzi przeciwnika jest mylenie dozwolenia z nakazem.

    źródło: NKJP: Jacek Kwosek; Agnieszka Budzyńska-Daca: Erystyka czyli o sztuce prowadzenia sporów, 2009

    Nie możemy przyjechać, gdyż zaszły okoliczności, które nie dozwoliły pp. Bobrowskim udać się do Poręby.

    źródło: NKJP: Maria Rachwałowa: Grzecznościowe akty mowy w korespondencji W. Orkana z matką, 2002
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. dozwolę
    		 dozwolimy
    2 os. dozwolisz
    		 dozwolicie
    3 os. dozwoli
    		 dozwolą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. dozwoliłem
    +(e)m dozwolił
    		 dozwoliłam
    +(e)m dozwoliła
    		 dozwoliłom
    +(e)m dozwoliło
    		 dozwoliliśmy
    +(e)śmy dozwolili
    		 dozwoliłyśmy
    +(e)śmy dozwoliły
    2 os. dozwoliłeś
    +(e)ś dozwolił
    		 dozwoliłaś
    +(e)ś dozwoliła
    		 dozwoliłoś
    +(e)ś dozwoliło
    		 dozwoliliście
    +(e)ście dozwolili
    		 dozwoliłyście
    +(e)ście dozwoliły
    3 os. dozwolił
    		 dozwoliła
    		 dozwoliło
    		 dozwolili
    		 dozwoliły

    bezosobnik: dozwolono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. dozwólmy
    2 os. dozwól
    		 dozwólcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. dozwoliłbym
    bym dozwolił
    		 dozwoliłabym
    bym dozwoliła
    		 dozwoliłobym
    bym dozwoliło
    		 dozwolilibyśmy
    byśmy dozwolili
    		 dozwoliłybyśmy
    byśmy dozwoliły
    2 os. dozwoliłbyś
    byś dozwolił
    		 dozwoliłabyś
    byś dozwoliła
    		 dozwoliłobyś
    byś dozwoliło
    		 dozwolilibyście
    byście dozwolili
    		 dozwoliłybyście
    byście dozwoliły
    3 os. dozwoliłby
    by dozwolił
    		 dozwoliłaby
    by dozwoliła
    		 dozwoliłoby
    by dozwoliło
    		 dozwoliliby
    by dozwolili
    		 dozwoliłyby
    by dozwoliły

    bezosobnik: dozwolono by

    bezokolicznik: dozwolić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: dozwoliwszy

    gerundium: dozwolenie

  • Składnia
    bez ograniczeń + dozwolić +
    (KOMU) + na CO
    bez ograniczeń + dozwolić +
    BEZOKOLICZNIK + (KOMU)
  • Pochodzenie

    st.pol. zwolić 'wyratować, ocalić; wyrazić zgodę, przystać na coś'

    z psł. *sъ-voliti 'wyrazić swą wolę, pozwolić, zezwolić'

    We współczesnym języku pol. zachowane tylko formy prefigowane od st.pol. zwolić (do-, po-, przy-, zez-, wy-zwolić), to zaś od psł. czasownika prefigowanego *sъvoliti < *voliti 'wyrażać swoją wolę, wybierać'.