Jak korzystać ze słownika?

czyżby

  • Definicja
    mówiący w odniesieniu do tego, o czym mowa, chciałby uzyskać potwierdzenie lub zaprzeczenie treści odpowiedniego zdania, o którym na podstawie tego, co wie, byłby gotów sądzić, że jest prawdziwe
  • Noty o użyciu

    Pytania z  czyżby  nie są równoznaczne z pytaniami z  czy  +  by , np.  Czyżbym się w nim zakochała?  -  Czyż zakochałabym się w nim? 

  • Kategoria znaczeniowa

    wykładnik niewiedzy

  • Relacje znaczeniowe
    (quasi)synonimy:  czy
  • Cytaty

    - Czyżby Heniek czymś zahandlował? Nie wierzę. Twój stary to uczciwości chłop.

    źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996

    Milczała tak długo, że B. przestraszył się: Czyżby ją nudził?

    źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998

    - Ksiądz mnie doprawdy przecenia.
    - Czyżby? - tu spojrzał na mnie niebiesko, znienacka.

    źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979

    Czyżbym się w nim zakochała, jeżeli jest to dla mnie aż tak ważne?

    źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997

    - O rety, jaka ciężka, czyżbyś kilka cegieł włożyła?

    źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć... , 2001
  • Odmiana

    część mowy: modyfikator deklaratywności

  • Składnia
    czyżby _
    Zd. pyt.
    w Zd. z Cz. cz. przesz. lub bezosob.
    aglutynacja: w Zd. z Cz. cz. przesz. obligatoryjna:  czyżbym ,  czyżbyś ,  czyżbyśmy ,  czyżbyście 
    szyk: stała pozycja inicjalna w zdaniu
  • Pochodzenie

    Zob.  czy ,  by 

CHRONOLOGIZACJA:
2 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII
CHRONOLOGIZACJA POKAŻ WSZYSTKO
Data ostatniej modyfikacji: 21.03.2019