wymagać - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

uważać, że określona czynność lub zachowanie albo cecha jest konieczna w sytuacji, o którą chodzi, i że jakakolwiek osoba będąca w tej sytuacji musi się tak zachowywać lub wykazywać tę cechę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

wymagać cierpliwości, doświadczenia, dyscypliny, lojalności, odpowiedzialności, porządku, posłuszeństwa, punktualności, jakiejś umiejętności, wiedzy, znajomości czegoś (języka...)
wymagać od innych, od siebie
bezwzględnie, kategorycznie; wiele wymagać

Cytaty

	Była wymagająca w stosunku do podwładnych, ale najwięcej wymagała od siebie. źródło: NKJP: (OLSZ): Emerytura po 43 latach pracy, Gazeta Krakowska, 2005-06-02
	Policjanci wiedzieli, że bezwzględnie wymagam dyscypliny i jeśli naruszą przepisy lub złamią prawo, zostaną ukarani. źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: O zbrodniach i karach, 2003
	[...] wymagam od moich pracowników znajomości przynajmniej jednego języka obcego i podstaw obsługi komputera. źródło: NKJP: (pach): Gotowi na Unię, Gazeta Krakowska, 2002-09-21
	Wszyscy muszą wiedzieć, że traktuje się ich tak samo, i dopiero wtedy można wymagać od nich, żeby dobrze pracowali. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 11.09.1996
	Jako wolontariusz pracowała z dziewięcioletnim Alaudim, który wymagał, żeby nazywać go Szamil, bo był ogromnie przywiązany do Szamila Basajewa. źródło: NKJP: AK: Sześć lat w wolontariacie, Głos Siemiatycz, 2008-07-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wymagam	wymagamy
2 os.	wymagasz	wymagacie
3 os.	wymaga	wymagają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wymagałem +(e)m wymagał	wymagałam +(e)m wymagała	wymagałom +(e)m wymagało	wymagaliśmy +(e)śmy wymagali	wymagałyśmy +(e)śmy wymagały
2 os.	wymagałeś +(e)ś wymagał	wymagałaś +(e)ś wymagała	wymagałoś +(e)ś wymagało	wymagaliście +(e)ście wymagali	wymagałyście +(e)ście wymagały
3 os.	wymagał	wymagała	wymagało	wymagali	wymagały

bezosobnik: wymagano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wymagał będę wymagać	będę wymagała będę wymagać	będę wymagało będę wymagać	będziemy wymagali będziemy wymagać	będziemy wymagały będziemy wymagać
2 os.	będziesz wymagał będziesz wymagać	będziesz wymagała będziesz wymagać	będziesz wymagało będziesz wymagać	będziecie wymagali będziecie wymagać	będziecie wymagały będziecie wymagać
3 os.	będzie wymagał będzie wymagać	będzie wymagała będzie wymagać	będzie wymagało będzie wymagać	będą wymagali będą wymagać	będą wymagały będą wymagać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wymagajmy
2 os.	wymagaj	wymagajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wymagałbym bym wymagał	wymagałabym bym wymagała	wymagałobym bym wymagało	wymagalibyśmy byśmy wymagali	wymagałybyśmy byśmy wymagały
2 os.	wymagałbyś byś wymagał	wymagałabyś byś wymagała	wymagałobyś byś wymagało	wymagalibyście byście wymagali	wymagałybyście byście wymagały
3 os.	wymagałby by wymagał	wymagałaby by wymagała	wymagałoby by wymagało	wymagaliby by wymagali	wymagałyby by wymagały

bezosobnik: wymagano by

bezokolicznik: wymagać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wymagając

gerundium: wymaganie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wymaganie	wymagania
D.	wymagania	wymagań
C.	wymaganiu	wymaganiom
B.	wymaganie	wymagania
N.	wymaganiem	wymaganiami
Ms.	wymaganiu	wymaganiach
W.	wymaganie	wymagania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wymagający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wymagający	wymagający	wymagający	wymagające	wymagająca
D.	wymagającego	wymagającego	wymagającego	wymagającego	wymagającej
C.	wymagającemu	wymagającemu	wymagającemu	wymagającemu	wymagającej
B.	wymagającego	wymagającego	wymagający	wymagające	wymagającą
N.	wymagającym	wymagającym	wymagającym	wymagającym	wymagającą
Ms.	wymagającym	wymagającym	wymagającym	wymagającym	wymagającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wymagający	wymagający	wymagające	wymagające
D.	wymagających	wymagających	wymagających	wymagających
C.	wymagającym	wymagającym	wymagającym	wymagającym
B.	wymagających	wymagających	wymagających	wymagające
N.	wymagającymi	wymagającymi	wymagającymi	wymagającymi
Ms.	wymagających	wymagających	wymagających	wymagających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wymagany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wymagany	wymagany	wymagany	wymagane	wymagana
D.	wymaganego	wymaganego	wymaganego	wymaganego	wymaganej
C.	wymaganemu	wymaganemu	wymaganemu	wymaganemu	wymaganej
B.	wymaganego	wymaganego	wymagany	wymagane	wymaganą
N.	wymaganym	wymaganym	wymaganym	wymaganym	wymaganą
Ms.	wymaganym	wymaganym	wymaganym	wymaganym	wymaganej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wymagani	wymagani	wymagane	wymagane
D.	wymaganych	wymaganych	wymaganych	wymaganych
C.	wymaganym	wymaganym	wymaganym	wymaganym
B.	wymaganych	wymaganych	wymaganych	wymagane
N.	wymaganymi	wymaganymi	wymaganymi	wymaganymi
Ms.	wymaganych	wymaganych	wymaganych	wymaganych

Składnia

	+	wymagać	+	(od KOGO) + CZEGO
	+	wymagać	+	(od KOGO) + żeby ZDANIE

Pochodzenie

Zob. móc