żeński

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

7. w językoznawstwie

  • 7.

    jęz.  związany z gramatyczną kategorią rodzaju - rodzaju żeńskiego
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Język

    • żeński odpowiednik; żeńska deklinacja, forma (imienia, słowa, wyrazu), końcówka, odmiana, postać (imienia, nazwiska); rzeczownik, paradygmat, wykładnik żeński
    • męski, żeński, nijaki
  • [...] wahania rodzajowe w tej grupie wyrazów są dość częste, np.: ten czy ta goleń?, ten czy ta żołądź?, ten czy ta torbiel? W przytoczonych parach nawiązująca do tradycji norma daje pierwszeństwo żeńskiej charakterystyce rodzajowej [...]. Z kolei nazwy mężczyzn mogą przybierać prototypowy wykładnik żeński -a: poeta, kolega, idiota, włóczęga... lub nijaki -o: Henio, dziadzio, Jaś- ko...

    źródło: NKJP: Alicja Nagórko: Zarys gramatyki języka polskiego, 1996

    Spory udział w tworzeniu nazw czynności i stanów ma także derywacja paradygmatyczna, która transponuje znaczenie podstawowych czasowników do pochodnych rzeczowników, włączając je w paradygmat męski lub żeński [...].

    źródło: NKJP: Maciej Mączyński: Wykorzystanie analizy słowotwórczej w badaniach językowego obrazu świata, Studia Paedagogica I, 2008

    - Dopuszczamy stosowanie żeńskich końcówek przy tytułowaniu miłych i sympatycznych pań - przełożonych. Dlatego zwrot „pani dyrektorko” do zapatrzonej w swoich uczniów przełożonej szkoły będzie jak najbardziej na miejscu.

    źródło: NKJP: (maś): Odmiana, Dziennik Bałtycki, 1998-11-16

    Drugie popularne pytanie to, czy mężczyźni już mogą mówić poszłem, wyszłem, doszłem. Nie, nie mogą tak mówić. Przyczyną błędu jest tu analogia do form żeńskich [...]. Mężczyźni muszą mówić poszedłem, wyszedłem.

    źródło: NKJP: Edyta Tkacz: Jan Miodek: Media masakrują nasz język ojczysty, Gazeta Krakowska, 2008-02-21

    Ze względu na sposób (podobieństwo) odmiany i budowy formalnej (zbiór końcówek) rzeczowniki w języku polskim podzielono na cztery tzw. klasy deklinacyjne, tj. męską, żeńską, nijaką i mieszaną.

    źródło: NKJP: Internet

  • część mowy: przymiotnik


    Stopień równy

    liczba pojedyncza
    m1 m2 m3 n1, n2 ż
    M. żeński
    żeński
    żeński
    żeńskie
    żeńska
    D. żeńskiego
    żeńskiego
    żeńskiego
    żeńskiego
    żeńskiej
    C. żeńskiemu
    żeńskiemu
    żeńskiemu
    żeńskiemu
    żeńskiej
    B. żeńskiego
    żeńskiego
    żeński
    żeńskie
    żeńską
    N. żeńskim
    żeńskim
    żeńskim
    żeńskim
    żeńską
    Ms. żeńskim
    żeńskim
    żeńskim
    żeńskim
    żeńskiej
    W. żeński
    żeński
    żeński
    żeńskie
    żeńska
    liczba mnoga
    p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
    M. żeńscy
    żeńscy
    żeńskie
    żeńskie
    D. żeńskich
    żeńskich
    żeńskich
    żeńskich
    C. żeńskim
    żeńskim
    żeńskim
    żeńskim
    B. żeńskich
    żeńskich
    żeńskich
    żeńskie
    N. żeńskimi
    żeńskimi
    żeńskimi
    żeńskimi
    Ms. żeńskich
    żeńskich
    żeńskich
    żeńskich
    W. żeńscy
    żeńscy
    żeńskie
    żeńskie
  • Zob. żona