górmistrz

  • górn.  górnik, który pełniąc funkcję kierownika oddziału kopalni, sprawuje nad nim nadzór techniczny oraz częściowo administracyjny
  • [górmistsz] lub pot. [górmisczsz], lub pot. [górmiszczsz]

  • CZŁOWIEK I TECHNIKA

    Przemysł

    osoby związane z przemysłem

  • synonimy:  sztygar
    hiperonimy:  górnik
    kierownik
  • Rozwój osady rozpoczął się od 1790 r., kiedy koło osady górmistrz pruskiego Urzędu Górniczego Salomon Izaac z Brabantu znalazł pokłady węgla o grubości 1 metra.

    źródło: NKJP: Internet

    Od roku 1568 do 1586 nadzór nad drążeniem sztolni sprawował górmistrz tarnogórski wspomniany już Jan Trapp, który też, jako pierwszy na Śląsku, opracował mapę górniczą sztolni wraz z planowanym rejonem mającym być odwadnianym sztolnią „Św. Jakuba”.

    źródło: Józef Moszny: Rola i znaczenie sztolni odwadniających w górnictwie tarnogórskim, Materiałach Sympozjum „45 lat działalności Sztolni ”Czarnego Pstrąga„ w Tarnowskich Górach”, 2003 (podziemia.pl)

    Od 1811 r. objął kierownictwo państwowej kopalni, która wówczas właśnie otrzymała nazwę „Królowa Luiza”, a rok później kierował nią już jako górmistrz.

    źródło: Roman Adler: Rola (Johanna) Heinricha Heintzmanna (1778-1858) w pierwszej fazie rozwoju górnictwa węglowego na Górnym Śląsku, 16.12.2007 (romaquil.blog.onet.pl)

    Teren dzielnicy (podobnie jak całych Łazisk) już w XVII wieku zasobny był w pokłady węgla - w 1849 uruchomiono kopalnię „Brade” (od nazwiska górmistrza, który cieszył się dużymi względami u księcia pszczyńskiego - właściciela kopalń na tym terenie).

    źródło: NKJP: Internet

    [...] pochodzący z 1526 r. dokument opublikowany przez Józefa Czubka potwierdza, że w latach 1523-1524 [...] istniało już w Tatrach gwarectwo – związek przedsiębiorstw górniczych [...]. Górmistrzem, czyli kierownikiem górniczym tych robót był Samson z Fulsztyna, pochodzenia czeskiego.

    źródło: Jadwiga Trojan: Górnictwo w Tatrach polskich (poznajtatry.pl)

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m1

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. górmistrz
    górmistrze
    górmistrzowie
    ndepr
    górmistrze
    depr
    D. górmistrza
    górmistrzów
    C. górmistrzowi
    górmistrzom
    B. górmistrza
    górmistrzów
    N. górmistrzem
    górmistrzami
    Ms. górmistrzu
    górmistrzach
    W. górmistrzu
    górmistrze
    górmistrzowie
    ndepr
    górmistrze
    depr
  • Zob. górnik, mistrz. Wyraz utworzony na wzór takich formacji, jak cechmistrz, chórmistrz, kapelmistrz, kwatermistrz.

CHRONOLOGIZACJA:
1856, Biblioteka Warszawska: pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi, Tom 2, books.google.pl
Data ostatniej modyfikacji: 20.02.2017