biret

  • nakrycie głowy będące częścią stroju liturgicznego księży oraz stroju urzędowego sędziów, a także uroczystego stroju profesorów i absolwentów; mające różne formy, najczęściej sztywnej czapeczki okrągłej lub graniastej, bez daszka
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Religia – kościół

    sakramenty i obrzędy religijne


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Edukacja i oświata

    studia


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Prawo i łamanie prawa

    sąd

    • biały, czarny, czerwony, fioletowy, purpurowy, szafirowy; królewski; księży; profesorski biret; biret doktorski; kapłański, kardynalski; sędziowski; akademickie; gimnazjalne, studenckie, uczniowskie birety
    • biret doktora honoris causa; księdza
    • biret z pomponem
    • biret na głowie
    • biret i komża; biret i pierścień; piuska i biret; sutanna i biret; toga i biret
    • pompon biretu
    • kapłan, ksiądz w birecie; absolwenci; młodzież w biretach
    • otrzymać; nałożyć, założyć biret (na głowę); zdjąć biret (z głowy)
  • Ksiądz zdjął biret i położył go na parapecie okna.

    źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959

    Kard. Stanisław Dziwisz odbierał w piątek (24 marca) w Rzymie od papieża Benedykta XVI purpurowy biret i bullę nominacyjną.

    źródło: NKJP: SAKO: Chce znów wrócić do łask, Super Express, 2006

    Biret kardynalski otrzymał abp Glemp w Rzymie 2 lutego 1983 r., w dniu ogłoszenia nowego kodeksu prawa kanonicznego.

    źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Ostatni prymas, Polityka nr 2386, 2003-02-01

    Po tradycyjnym trzykrotnym okrzyku w starym języku francuskim: „Słuchajcie! Słuchajcie!” zasiadł przy stole sędziowskim kapelan; sędziemu nałożono na głowę czarny biret, po czym wygłosił on przewidzianą prawem formułkę mówiącą, iż oskarżony doprowadzony będzie do właściwego więzienia, tam „powieszony za szyję - póki nie wyzionie ducha”.

    źródło: NKJP: Maria Nurowska: Miłośnica, 2009

    Na uroczystości nie zabrakło bpa Witkora Skworca, ks. Józefa Klocha - wysłannika ks. prymasa Józefa Glempa, radnych, przedstawicieli przedsiębiorców, osób, które od początku wspomagały uczelnię oraz studentów pierwszego roku, którzy rozpoczynają naukę i absolwentów studiów magisterskich, którzy w biretach i togach odbierali gratulacje od rektora, prorektorów i dziekanów.

    źródło: NKJP: Maria Olszowska: Generacja XXL, Gazeta Krakowska, 2002-09-30

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. biret
    birety
    D. biretu
    biretów
    C. biretowi
    biretom
    B. biret
    birety
    N. biretem
    biretami
    Ms. birecie
    biretach
    W. birecie
    birety
  • łac. śred. birretum 'czapka, nakrycie głowy (zwł. duchownych)'

CHRONOLOGIZACJA:
XV w., Bańk
Data ostatniej modyfikacji: 23.01.2016