-
8.
tragiczny i pełen nieszczęść -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
słownictwo oceniające -
- czarny poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek; dzień, miesiąc, moment, okres, weekend; horror, kryminał; czarna środa, sobota, niedziela; chwila; historia, przeszłość, przyszłość; seria; komedia, satyra
-
Wygrywa — rzecz jasna — cynizm jako silniejszy. Za późno jednak, więc daremnie. Ale daremna — bo moralnie skażona — okazała się także szlachetność! Nie ma więc w tej czarnej komedii zwycięzców.
źródło: KWSJP: Jan Błoński: Wszystkie sztuki Sławomira Mrożka, 1995
W rozgrywkach tych zwyciężył w końcu popierany przez Rosję i Stolicę Apostolską elektor saski, który [...] zasiadł na tronie polskim jako król August II. Rozpoczął się najczarniejszy okres w dziejach dawnej Rzeczypospolitej.
źródło: KWSJP: Jarema Maciszewski: Szlachta polska i jej państwo, 1986
[...] w Ameryce przełomowe daty nie dotyczą ani I, ani II wojny światowej, tylko są to: wojna domowa, wielki kryzys i to katharsis moralne, jakie przeżyto za sprawą Wietnamu, a teraz doszedł czarny dzień 11 września.
źródło: KWSJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002
Gdy ktoś, kto nie jest snobem, straci kogoś ze swoich najbliższych, nic pocieszyć go nie zdoła. Ale ty, moja miła snobeczko, i w tych czarnych momentach znajdziesz pociechę, którą ci dadzą telegramy od twoich znajomych z „high-life'u” i wizyty kondolencyjne hrabin [...].
źródło: KWSJP: Magdalena Samozwaniec: Tylko dla kobiet, 1957
-
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. czarny
czarny
czarny
czarne
czarna
D. czarnego
czarnego
czarnego
czarnego
czarnej
C. czarnemu
czarnemu
czarnemu
czarnemu
czarnej
B. czarnego
czarnego
czarny
czarne
czarną
N. czarnym
czarnym
czarnym
czarnym
czarną
Ms. czarnym
czarnym
czarnym
czarnym
czarnej
W. czarny
czarny
czarny
czarne
czarna
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. czarni
czarni
czarne
czarne
D. czarnych
czarnych
czarnych
czarnych
C. czarnym
czarnym
czarnym
czarnym
B. czarnych
czarnych
czarnych
czarne
N. czarnymi
czarnymi
czarnymi
czarnymi
Ms. czarnych
czarnych
czarnych
czarnych
W. czarni
czarni
czarne
czarne
Stopień wyższy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. czarniejszy
czarniejszy
czarniejszy
czarniejsze
czarniejsza
D. czarniejszego
czarniejszego
czarniejszego
czarniejszego
czarniejszej
C. czarniejszemu
czarniejszemu
czarniejszemu
czarniejszemu
czarniejszej
B. czarniejszego
czarniejszego
czarniejszy
czarniejsze
czarniejszą
N. czarniejszym
czarniejszym
czarniejszym
czarniejszym
czarniejszą
Ms. czarniejszym
czarniejszym
czarniejszym
czarniejszym
czarniejszej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. czarniejsi
czarniejsi
czarniejsze
czarniejsze
D. czarniejszych
czarniejszych
czarniejszych
czarniejszych
C. czarniejszym
czarniejszym
czarniejszym
czarniejszym
B. czarniejszych
czarniejszych
czarniejszych
czarniejsze
N. czarniejszymi
czarniejszymi
czarniejszymi
czarniejszymi
Ms. czarniejszych
czarniejszych
czarniejszych
czarniejszych
-
+ czarny + szyk: neutralny -
psł. *čŕ̥nъ