przygonić - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

zmusić pewną liczbę ludzi lub zwierząt do udania się w określone miejsce

Warianty

częściej przygnać

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przypędzić

Cytaty

W miejscowości Kamień w siatkę ogrodzeniową posesji nieopodal lasu zaplątał się jeleń. Nie wiadomo, dlaczego zwierzę się znalazło w takich tarapatach, ale można przypuszczać, że przygoniły go tutaj psy lub ktoś pogonił samochodem.

źródło: NKJP: Grażyna Antoniewicz: Leśnicy uwolnili jelenia, Dziennik Bałtycki, 2009-10-20

W pierwszych tygodniach organizowania się nowego życia na folwarkach panował jeszcze bałagan. Korzystając z niego robotnicy folwarczni z Belska przygonili kiedyś pod osłoną nocy kilka baranów z tamtejszej owczarni.

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994

[...] nie pomagały zapewnienia Sroczyńskich, że Kaziuń się co dzień w rzece kąpie, jak tylko krowy przygoni [...].

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przygonię	przygonimy
2 os.	przygonisz	przygonicie
3 os.	przygoni	przygonią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przygoniłem +(e)m przygonił	przygoniłam +(e)m przygoniła	przygoniłom +(e)m przygoniło	przygoniliśmy +(e)śmy przygonili	przygoniłyśmy +(e)śmy przygoniły
2 os.	przygoniłeś +(e)ś przygonił	przygoniłaś +(e)ś przygoniła	przygoniłoś +(e)ś przygoniło	przygoniliście +(e)ście przygonili	przygoniłyście +(e)ście przygoniły
3 os.	przygonił	przygoniła	przygoniło	przygonili	przygoniły

bezosobnik: przygoniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przygońmy
2 os.	przygoń	przygońcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przygoniłbym bym przygonił	przygoniłabym bym przygoniła	przygoniłobym bym przygoniło	przygonilibyśmy byśmy przygonili	przygoniłybyśmy byśmy przygoniły
2 os.	przygoniłbyś byś przygonił	przygoniłabyś byś przygoniła	przygoniłobyś byś przygoniło	przygonilibyście byście przygonili	przygoniłybyście byście przygoniły
3 os.	przygoniłby by przygonił	przygoniłaby by przygoniła	przygoniłoby by przygoniło	przygoniliby by przygonili	przygoniłyby by przygoniły

bezosobnik: przygoniono by

bezokolicznik: przygonić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przygoniwszy

gerundium: przygonienie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przygonienie	przygonienia
D.	przygonienia	przygonień
C.	przygonieniu	przygonieniom
B.	przygonienie	przygonienia
N.	przygonieniem	przygonieniami
Ms.	przygonieniu	przygonieniach
W.	przygonienie	przygonienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przygoniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przygoniony	przygoniony	przygoniony	przygonione	przygoniona
D.	przygonionego	przygonionego	przygonionego	przygonionego	przygonionej
C.	przygonionemu	przygonionemu	przygonionemu	przygonionemu	przygonionej
B.	przygonionego	przygonionego	przygoniony	przygonione	przygonioną
N.	przygonionym	przygonionym	przygonionym	przygonionym	przygonioną
Ms.	przygonionym	przygonionym	przygonionym	przygonionym	przygonionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przygonieni	przygonieni	przygonione	przygonione
D.	przygonionych	przygonionych	przygonionych	przygonionych
C.	przygonionym	przygonionym	przygonionym	przygonionym
B.	przygonionych	przygonionych	przygonionych	przygonione
N.	przygonionymi	przygonionymi	przygonionymi	przygonionymi
Ms.	przygonionych	przygonionych	przygonionych	przygonionych

odpowiednik aspektowy: przyganiać

Składnia

+

przygonić

+

KOGO/CO + (SKĄD) + DOKĄD

Pochodzenie

Zob. gonić