niezależność - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

bycie takim, który (w aspekcie o którym mowa)od nikogo i niczego nie zależy i sam może decydować o sobie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

niezależność emocjonalna, intelektualna, kulturowa; decyzyjna, osobista; artystyczna; ekonomiczna, energetyczna, finansowa, gospodarcza, materialna, osobista; dziennikarska, prokuratorska, redakcyjna, sędziowska; narodowa, państwowa, polityczna; zawodowa; wewnętrzna; rosnąca niezależność
niezależność ducha; dziecka, kobiet; dziennikarzy, prezesa, prokuratorów, sędziego; instytucji, organizacji, organów; gospodarki, mediów, (polskiej) polityki, prasy, prokuratury, sądownictwa, sądów, (trzeciej) władzy; kraju, państwa; Kościoła, banku centralnego, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Narodowego Banku Polskiego, NBP; Kosowa, Polski, Ukrainy...
niezależność od nacisków, od opinii, od wpływów; od rodziców, od sąsiadów; od organów, od partii, od systemu, od świata, od władz politycznych, państwowych, terenowych..., od władzy; od polityków, od pracodawcy, od rządu; od ZSRR
deklaracja, manifestacja, przejaw; poczucie, potrzeba, pragnienie, zmysł; gwarancja, obrona, ochrona; część, element, fundament, podstawa, zasada; symbol; stopień, zakres; idea, kwestia, pojęcie, problem, sprawa, temat; brak, utrata; warunek; zwolennik; na straży niezależności
chcieć, potrzebować; szukać; bronić, domagać się; uczyć się; zagrażać niezależności
coś daje; cenić, lubić, szanować; chronić, gwarantować, zagwarantować, zakładać; manifestować, ogłosić/ogłaszać, okazać, podkreślać; obronić, odzyskać/odzyskiwać, osiągnąć/osiągać, utrzymać, uzyskać, wprowadzać, wybrać, wywalczyć, zachować, zapewnić/zapewniać, zdobyć/zdobywać, zwiększyć/zwiększać, zyskać; naruszać, ograniczać, podważyć/podważać; odbierać, stracić, tracić, utracić niezależność; budowanie; wzmocnienie, zwiększenie; umiłowanie; zagrożenie niezależności
cieszyć się niezależnością

Cytaty

	Litwa to obecnie naprawdę bardzo biedny kraj. Od niedawna cieszy się niezależnością polityczną. źródło: NKJP: Wojciech Michałowicz: LITEWSKI AMERYKANIN, Gazeta Wyborcza, 1993-07-09
	Po okresie podporządkowania ziem ruskich Tatarom Ruś zaczęła stopniowo odzyskiwać niezależność, [...] źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Jak pojąć niepojęte, czyli wykład z dziejów Rosji, Esensja, 2007-06
	[...]istnieją dwa podstawowe fundamenty niezależności obywateli od państwa i od polityków: rodzina oraz własność prywatna. źródło: NKJP: Marek Dziewiecki: Miłość przemienia : przezwyciężanie trudności w małżeństwie i rodzinie, 2007
	Pisałem. Żyłem w świecie wyobraźni i formy. Dawało mi to poczucie niezależności, wolności. źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 2003
	Psychoterapeuta nie może zapewnić bezrobotnemu pracy. Może uważać, że pacjentowi potrzebna jest niezależność od rodziców, w tym także materialna. źródło: NKJP: Jan Czesław Czabała: Czynniki leczące w psychoterapii, 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: , ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	niezależność	niezależności
D.	niezależności	niezależności

C.	niezależności	niezależnościom
B.	niezależność	niezależności
N.	niezależnością	niezależnościami
Ms.	niezależności	niezależnościach
W.	niezależności	niezależności

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

+

niezależność

+

(od KOGO/CZEGO)

Pochodzenie

Zob. zależeć, leżeć