przykaz
rzadziej żart. prykaz
-
polecenie, któremu należy się podporządkować
-
- żart. prikaz
- rzadziej żart. prykaz
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
- dalszy, odgórny, oficjalny, surowy, wyraźny; boski, moralny, ojcowy, społeczny przykaz
- przykaz przełożonego, rodziców
- przykaz od rodziców
- przykaz z góry
- nauki i przykazy, zakazy i przykazy
- przykaz jest, obowiązuje
- przestrzegać przykazu
- poddać się, podporządkować się przykazowi
- łamać, dostać, mieć, otrzymać przykaz
- robić/zrobić coś z przykazu
- środki musowego przykazu
-
Anna, otrzymała w czasie, gdy kończył się szkolny obowiązek, przykaz uczęszczania jeszcze dwa lata na szkolne zajęcia.
źródło: NKJP: W dawnym Poznaniu, Gazeta Poznańska, 2002-07-12
Ale surowy przykaz „pracuj, aby przeżyć” działał jeszcze lepiej, a właściwie bezbłędnie, właśnie w kapitalizmie i był szczególnie dotkliwy dla ludzi znikąd, obcych.
źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007
Ponieważ kolejny mecz mamy w środę, chłopcy dostali przykaz, by w niedzielę, we własnym zakresie, wybrać się na basen.
źródło: NKJP: (zab): Bez taryfy ulgowej, Dziennik Polski, 2006-05-09
Po chwili milczenia [...] zgodnie z przykazem nacisnąłem zamontowaną furtkę, a ta za moim naciskiem poddała się z brzęczeniem i zatrzasnęła za mną jak automat.
źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997
Prosił o pomoc w zakładaniu „Solidarności” Rolników Indywidualnych. Akurat Spółdzielnie Kółek Rolniczych dostały prikaz tworzenia swoich związków.
źródło: NKJP: Krystyna Muszyńska: Odnaleźli wolność i Boga, Dziennik Bałtycki, 2005-09-30
Jak to się dzieje,że mimo zalecenia Towarzystwa są tu tak odważni głosiciele?Działają po raz pierwszy wbrew przykazom ich zwierzchników!
źródło: NKJP: Internet
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. przykaz
przykazy
D. przykazu
przykazów
C. przykazowi
przykazom
B. przykaz
przykazy
N. przykazem
przykazami
Ms. przykazie
przykazach
W. przykazie
przykazy
-
+ przykaz + (CZEGO) -
Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego przykazać; zob. kazać