-
2.
pejorat. nie myśląc o konsekwencjach, podejmować nierozsądne lub przesadne działania, mogące prowadzić do zmarnowania czegoś -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
[...] zbrodnicze niszczenie środowiska naturalnego oraz lekkomyślne szastanie zdobyczami wiedzy już w początkach następnego stulecia mogą doprowadzić do zubożenia ludzkości, ogromnych napięć, a może i globalnych klęsk.
źródło: NKJP: Jan Pieszczachowicz: Koniec wieku: szkice o literaturze, 1994
Mam poczucie, że ludzie w Polsce ciągle żyją jak multimilionerzy. Wręcz szastają swoim czasem, swoją energią i uwagą. Może brakuje im pieniędzy i pracy, ale czas, energię i uwagę stale trwonią.
źródło: NKJP: Henryka Bochniarz, Jacek Santorski: Bądź sobą i wygraj: 10 podpowiedzi dla aktywnej kobiety, 2003
Nie wystarczy też [...] szastać na prawo i lewo hasłami „bezstronności” i „wiarygodności”.
źródło: NKJP: Krzysztof Jaszczołt: Widz transformowany, Gazeta Wyborcza, 1993-07-16
[...] nie pisz tu takich bzdur, że go kochasz. Nie nauczyli Cię, że tym słowem się nie szasta na prawo i lewo?
źródło: NKJP: Internet
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. szastam
szastamy
2 os. szastasz
szastacie
3 os. szasta
szastają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. szastałem
+(e)m szastał
szastałam
+(e)m szastała
szastałom
+(e)m szastało
szastaliśmy
+(e)śmy szastali
szastałyśmy
+(e)śmy szastały
2 os. szastałeś
+(e)ś szastał
szastałaś
+(e)ś szastała
szastałoś
+(e)ś szastało
szastaliście
+(e)ście szastali
szastałyście
+(e)ście szastały
3 os. szastał
szastała
szastało
szastali
szastały
bezosobnik: szastano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę szastał
będę szastać
będę szastała
będę szastać
będę szastało
będę szastać
będziemy szastali
będziemy szastać
będziemy szastały
będziemy szastać
2 os. będziesz szastał
będziesz szastać
będziesz szastała
będziesz szastać
będziesz szastało
będziesz szastać
będziecie szastali
będziecie szastać
będziecie szastały
będziecie szastać
3 os. będzie szastał
będzie szastać
będzie szastała
będzie szastać
będzie szastało
będzie szastać
będą szastali
będą szastać
będą szastały
będą szastać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. szastajmy
2 os. szastaj
szastajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. szastałbym
bym szastał
szastałabym
bym szastała
szastałobym
bym szastało
szastalibyśmy
byśmy szastali
szastałybyśmy
byśmy szastały
2 os. szastałbyś
byś szastał
szastałabyś
byś szastała
szastałobyś
byś szastało
szastalibyście
byście szastali
szastałybyście
byście szastały
3 os. szastałby
by szastał
szastałaby
by szastała
szastałoby
by szastało
szastaliby
by szastali
szastałyby
by szastały
bezosobnik: szastano by
bezokolicznik: szastać
imiesłów przysłówkowy współczesny: szastając
gerundium: szastanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. szastanie
szastania
D. szastania
szastań
C. szastaniu
szastaniom
B. szastanie
szastania
N. szastaniem
szastaniami
Ms. szastaniu
szastaniach
W. szastanie
szastania
imiesłów przymiotnikowy czynny: szastający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. szastający
szastający
szastający
szastające
szastająca
D. szastającego
szastającego
szastającego
szastającego
szastającej
C. szastającemu
szastającemu
szastającemu
szastającemu
szastającej
B. szastającego
szastającego
szastający
szastające
szastającą
N. szastającym
szastającym
szastającym
szastającym
szastającą
Ms. szastającym
szastającym
szastającym
szastającym
szastającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. szastający
szastający
szastające
szastające
D. szastających
szastających
szastających
szastających
C. szastającym
szastającym
szastającym
szastającym
B. szastających
szastających
szastających
szastające
N. szastającymi
szastającymi
szastającymi
szastającymi
Ms. szastających
szastających
szastających
szastających
odpowiednik aspektowy: szastnąć
-
+ szastać + CZYM -
płn. psł. *šastati 'wykonywać szybkie ruchy połączone z odgłosem'
Wyraz dźwiękonaśladowczy utworzony od wykrzyknika naśladującego odgłos towarzyszący szybkiemu ruchowi (pol. szast, ros. šastь!).