szastać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

poruszać czymś w sposób energiczny, szybko i z rozmachem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

Połączenia

szastać nogą

Cytaty

Krowa szastała ogonem, oganiając się od much, raz nawet przejechała nim matce po policzku.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Rosyjski kochanek, 1996

Chłopiec szasta nogą i kłania się niezgrabnie.

źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 1975

[...] polscy adepci tańca znakomicie dawali sobie radę. Panie zalotnie szastały spódniczkami bądź przewiązanymi na biodrach chustami, a panom spodobało się zaczepianie swoich partnerek.

źródło: NKJP: Maria Gutterwill: Szaleć jak mistrzowie, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-01-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	szastam	szastamy
2 os.	szastasz	szastacie
3 os.	szasta	szastają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szastałem +(e)m szastał	szastałam +(e)m szastała	szastałom +(e)m szastało	szastaliśmy +(e)śmy szastali	szastałyśmy +(e)śmy szastały
2 os.	szastałeś +(e)ś szastał	szastałaś +(e)ś szastała	szastałoś +(e)ś szastało	szastaliście +(e)ście szastali	szastałyście +(e)ście szastały
3 os.	szastał	szastała	szastało	szastali	szastały

bezosobnik: szastano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę szastał będę szastać	będę szastała będę szastać	będę szastało będę szastać	będziemy szastali będziemy szastać	będziemy szastały będziemy szastać
2 os.	będziesz szastał będziesz szastać	będziesz szastała będziesz szastać	będziesz szastało będziesz szastać	będziecie szastali będziecie szastać	będziecie szastały będziecie szastać
3 os.	będzie szastał będzie szastać	będzie szastała będzie szastać	będzie szastało będzie szastać	będą szastali będą szastać	będą szastały będą szastać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		szastajmy
2 os.	szastaj	szastajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szastałbym bym szastał	szastałabym bym szastała	szastałobym bym szastało	szastalibyśmy byśmy szastali	szastałybyśmy byśmy szastały
2 os.	szastałbyś byś szastał	szastałabyś byś szastała	szastałobyś byś szastało	szastalibyście byście szastali	szastałybyście byście szastały
3 os.	szastałby by szastał	szastałaby by szastała	szastałoby by szastało	szastaliby by szastali	szastałyby by szastały

bezosobnik: szastano by

bezokolicznik: szastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: szastając

gerundium: szastanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	szastanie	szastania
D.	szastania	szastań
C.	szastaniu	szastaniom
B.	szastanie	szastania
N.	szastaniem	szastaniami
Ms.	szastaniu	szastaniach
W.	szastanie	szastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: szastający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	szastający	szastający	szastający	szastające	szastająca
D.	szastającego	szastającego	szastającego	szastającego	szastającej
C.	szastającemu	szastającemu	szastającemu	szastającemu	szastającej
B.	szastającego	szastającego	szastający	szastające	szastającą
N.	szastającym	szastającym	szastającym	szastającym	szastającą
Ms.	szastającym	szastającym	szastającym	szastającym	szastającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	szastający	szastający	szastające	szastające
D.	szastających	szastających	szastających	szastających
C.	szastającym	szastającym	szastającym	szastającym
B.	szastających	szastających	szastających	szastające
N.	szastającymi	szastającymi	szastającymi	szastającymi
Ms.	szastających	szastających	szastających	szastających

odpowiednik aspektowy: szastnąć

Składnia

+

szastać

+

CZYM

Pochodzenie

płn. psł. *šastati 'wykonywać szybkie ruchy połączone z odgłosem'

Wyraz dźwiękonaśladowczy utworzony od wykrzyknika naśladującego odgłos towarzyszący szybkiemu ruchowi (pol. szast, ros. šastь!).