przeorywać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

używając pługa, sprawiać, że ziemia jest bardziej pulchna i lepiej przygotowana do dalszych prac

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Ziemia

rolnictwo

Połączenia

przeorywać glebę, łąkę, ziemię

Cytaty

I te to ziemie, przez Felka lemieszem przeorywane bruzda po bruździe, miałby im jakiś najemnik germański zabrać?

źródło: NKJP: Stanisław Barańczak: Poezja i duch uogólnienia, 1996

Dwa woły, którymi przeorywał ziemię, rozrąbał na kawałki i rozesłał do wszystkich plemion z groźnym ostrzeżeniem, że los wołów spotka każdego, kto nie weźmie udziału w świętej wojnie.

źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Co kilkanaście lat przeorywano [...] cmentarną ziemię, a zebrane kości zakopywano w głębszych, zbiorowych mogiłach.

źródło: NKJP: Unikalne epitafia, Dziennik Polski, 2001-10-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przeoruję rzadziej przeorywam	przeorujemy rzadziej przeorywamy
2 os.	przeorujesz rzadziej przeorywasz	przeorujecie rzadziej przeorywacie
3 os.	przeoruje rzadziej przeorywa	przeorują rzadziej przeorywają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przeorywałem +(e)m przeorywał	przeorywałam +(e)m przeorywała	przeorywałom +(e)m przeorywało	przeorywaliśmy +(e)śmy przeorywali	przeorywałyśmy +(e)śmy przeorywały
2 os.	przeorywałeś +(e)ś przeorywał	przeorywałaś +(e)ś przeorywała	przeorywałoś +(e)ś przeorywało	przeorywaliście +(e)ście przeorywali	przeorywałyście +(e)ście przeorywały
3 os.	przeorywał	przeorywała	przeorywało	przeorywali	przeorywały

bezosobnik: przeorywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przeorywał będę przeorywać	będę przeorywała będę przeorywać	będę przeorywało będę przeorywać	będziemy przeorywali będziemy przeorywać	będziemy przeorywały będziemy przeorywać
2 os.	będziesz przeorywał będziesz przeorywać	będziesz przeorywała będziesz przeorywać	będziesz przeorywało będziesz przeorywać	będziecie przeorywali będziecie przeorywać	będziecie przeorywały będziecie przeorywać
3 os.	będzie przeorywał będzie przeorywać	będzie przeorywała będzie przeorywać	będzie przeorywało będzie przeorywać	będą przeorywali będą przeorywać	będą przeorywały będą przeorywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przeorujmy rzadziej przeorywajmy
2 os.	przeoruj rzadziej przeorywaj	przeorujcie rzadziej przeorywajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przeorywałbym bym przeorywał	przeorywałabym bym przeorywała	przeorywałobym bym przeorywało	przeorywalibyśmy byśmy przeorywali	przeorywałybyśmy byśmy przeorywały
2 os.	przeorywałbyś byś przeorywał	przeorywałabyś byś przeorywała	przeorywałobyś byś przeorywało	przeorywalibyście byście przeorywali	przeorywałybyście byście przeorywały
3 os.	przeorywałby by przeorywał	przeorywałaby by przeorywała	przeorywałoby by przeorywało	przeorywaliby by przeorywali	przeorywałyby by przeorywały

bezosobnik: przeorywano by

bezokolicznik: przeorywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

przeorując
rzadziej przeorywając

gerundium: przeorywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przeorywanie	przeorywania
D.	przeorywania	przeorywań
C.	przeorywaniu	przeorywaniom
B.	przeorywanie	przeorywania
N.	przeorywaniem	przeorywaniami
Ms.	przeorywaniu	przeorywaniach
W.	przeorywanie	przeorywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przeorujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przeorujący rzadziej przeorywający	przeorujący rzadziej przeorywający	przeorujący rzadziej przeorywający	przeorujące rzadziej przeorywające	przeorująca rzadziej przeorywająca
D.	przeorującego rzadziej przeorywającego	przeorującego rzadziej przeorywającego	przeorującego rzadziej przeorywającego	przeorującego rzadziej przeorywającego	przeorującej rzadziej przeorywającej
C.	przeorującemu rzadziej przeorywającemu	przeorującemu rzadziej przeorywającemu	przeorującemu rzadziej przeorywającemu	przeorującemu rzadziej przeorywającemu	przeorującej rzadziej przeorywającej
B.	przeorującego rzadziej przeorywającego	przeorującego rzadziej przeorywającego	przeorujący rzadziej przeorywający	przeorujące rzadziej przeorywające	przeorującą rzadziej przeorywającą
N.	przeorującym rzadziej przeorywającym	przeorującym rzadziej przeorywającym	przeorującym rzadziej przeorywającym	przeorującym rzadziej przeorywającym	przeorującą rzadziej przeorywającą
Ms.	przeorującym rzadziej przeorywającym	przeorującym rzadziej przeorywającym	przeorującym rzadziej przeorywającym	przeorującym rzadziej przeorywającym	przeorującej rzadziej przeorywającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przeorujący rzadziej przeorywający	przeorujący rzadziej przeorywający	przeorujące rzadziej przeorywające	przeorujące rzadziej przeorywające
D.	przeorujących rzadziej przeorywających	przeorujących rzadziej przeorywających	przeorujących rzadziej przeorywających	przeorujących rzadziej przeorywających
C.	przeorującym rzadziej przeorywającym	przeorującym rzadziej przeorywającym	przeorującym rzadziej przeorywającym	przeorującym rzadziej przeorywającym
B.	przeorujących rzadziej przeorywających	przeorujących rzadziej przeorywających	przeorujących rzadziej przeorywających	przeorujące rzadziej przeorywające
N.	przeorującymi rzadziej przeorywającymi	przeorującymi rzadziej przeorywającymi	przeorującymi rzadziej przeorywającymi	przeorującymi rzadziej przeorywającymi
Ms.	przeorujących rzadziej przeorywających	przeorujących rzadziej przeorywających	przeorujących rzadziej przeorywających	przeorujących rzadziej przeorywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: przeorywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przeorywany	przeorywany	przeorywany	przeorywane	przeorywana
D.	przeorywanego	przeorywanego	przeorywanego	przeorywanego	przeorywanej
C.	przeorywanemu	przeorywanemu	przeorywanemu	przeorywanemu	przeorywanej
B.	przeorywanego	przeorywanego	przeorywany	przeorywane	przeorywaną
N.	przeorywanym	przeorywanym	przeorywanym	przeorywanym	przeorywaną
Ms.	przeorywanym	przeorywanym	przeorywanym	przeorywanym	przeorywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przeorywani	przeorywani	przeorywane	przeorywane
D.	przeorywanych	przeorywanych	przeorywanych	przeorywanych
C.	przeorywanym	przeorywanym	przeorywanym	przeorywanym
B.	przeorywanych	przeorywanych	przeorywanych	przeorywane
N.	przeorywanymi	przeorywanymi	przeorywanymi	przeorywanymi
Ms.	przeorywanych	przeorywanych	przeorywanych	przeorywanych

odpowiednik aspektowy: przeorać

Składnia

+

przeorywać

+

CO + (CZYM)

Pochodzenie

Zob. orać