Jak korzystać ze słownika?

lemiesz

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. do orania

  • Definicja

    1.

    część pługa rolniczego lub koparki służąca do podcinania pasów ziemi
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Ziemia

    rolnictwo


    CZŁOWIEK I TECHNIKA

    Urządzenia i maszyny

    budowa urządzeń i maszyn

  • Połączenia
    • lemiesz koparki, pługa
  • Cytaty

    Zardzewiała kosa w kącie stodoły stoi [...]. Nie zapiszczy na kamieniu lemiesz pługa, owsa już się prawie nie sieje.

    źródło: NKJP: Stanisława Żołnierczyk: Morawy, Tygodnik Podhalański, 1996

    Jak wszyscy dorośli [...] wchodziłem do siejącej się przez kamienie rzeki, żeby z porzuconych tam wojskowych wozów, jaszczy i armat, wyciągnąć to i owo i przywlec do domu. Były to zazwyczaj drobne rzeczy: kawałki metalu, śrubki, orczyki, rzemienne pasy, ale zdarzało się również porządne koło do wozu, pancerna blacha na lemiesze do pługa, dębowy dyszel, siodło.

    źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1967

    Największe obciążenie układu jezdnego koparki wystąpi wówczas, gdy koparka, poruszając się po pochyłym podłożu, odspaja za pomocą lemiesza warstwę gruntu.

    źródło: NKJP: Andrzej Dudczak: Koparki: teoria i projektowanie, 2000
  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. lemiesz
    		 lemiesze
    D. lemiesza
    		 lemieszy
    C. lemieszowi
    		 lemieszom
    B. lemiesz
    		 lemiesze
    N. lemieszem
    		 lemieszami
    Ms. lemieszu
    		 lemieszach
    W. lemieszu
    		 lemiesze
  • Składnia
    bez ograniczeń + lemiesz +
    (CZEGO)
    bez ograniczeń + lemiesz +
    (do CZEGO)
  • Pochodzenie

    psł. *leměšь 'ostrze radła ryjące, rozłamujące, kruszące ziemię'