zrzekać się

  • dobrowolnie rezygnować z czegoś, co danej osobie przysługuje
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

  • synonimy:  zbywać się
    hiperonimy:  rezygnować
  • Pieniądze te rzadko jednak trafiały bezpośrednio do kieszeni druhów. Zwyczajowo zrzekali się ich na rzecz swoich jednostek.

    źródło: NKJP: Paweł Chwał: Strażakom na złość, Gazeta Krakowska, 2007-07-13

    [...] zapoznawszy się z pracą swego konkurenta – nie przyjął pierwszej nagrody, zrzekając się jej na korzyść Niemeyera.

    źródło: NKJP: Olgierd Budrewicz: Piekło w kolorach, 1997

    Sąd zażądał oświadczenia kuzynów, że się zrzekają swojej części spadku.

    źródło: NKJP: Beata Pawlak: Ktoś do mnie list napisał, Gazeta Wyborcza, 1994-12-24

    Z drugiej strony, za to jej w końcu płacą, żeby wzięła na siebie cały ciężar, zrzekając się wszelkich praw, bez słowa skargi przyjęła impet gniewu pani, wzięła na własne plecy ciężar jej smutku i rozczarowań.

    źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Skaza, 2006

    Niektóre matki zostawiają oświadczenia, że zrzekają się dzieci, i noworodki ze słupskiego szpitala trafiają do Domu Małego Dziecka w Lęborku.

    źródło: NKJP: Anna Kołodyńska: Szukam matki dla dziecka, Gazeta Wyborcza, 1994-01-04

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zrzekam się
    zrzekamy się
    2 os. zrzekasz się
    zrzekacie się
    3 os. zrzeka się
    zrzekają się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zrzekałem się
    +(e)m się zrzekał
    zrzekałam się
    +(e)m się zrzekała
    zrzekałom się
    +(e)m się zrzekało
    zrzekaliśmy się
    +(e)śmy się zrzekali
    zrzekałyśmy się
    +(e)śmy się zrzekały
    2 os. zrzekałeś się
    +(e)ś się zrzekał
    zrzekałaś się
    +(e)ś się zrzekała
    zrzekałoś się
    +(e)ś się zrzekało
    zrzekaliście się
    +(e)ście się zrzekali
    zrzekałyście się
    +(e)ście się zrzekały
    3 os. zrzekał się
    zrzekała się
    zrzekało się
    zrzekali się
    zrzekały się

    bezosobnik: zrzekano się

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę się zrzekał
    będę się zrzekać
    będę się zrzekała
    będę się zrzekać
    będę się zrzekało
    będę się zrzekać
    będziemy się zrzekali
    będziemy się zrzekać
    będziemy się zrzekały
    będziemy się zrzekać
    2 os. będziesz się zrzekał
    będziesz się zrzekać
    będziesz się zrzekała
    będziesz się zrzekać
    będziesz się zrzekało
    będziesz się zrzekać
    będziecie się zrzekali
    będziecie się zrzekać
    będziecie się zrzekały
    będziecie się zrzekać
    3 os. będzie się zrzekał
    będzie się zrzekać
    będzie się zrzekała
    będzie się zrzekać
    będzie się zrzekało
    będzie się zrzekać
    będą się zrzekali
    będą się zrzekać
    będą się zrzekały
    będą się zrzekać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zrzekajmy się
    2 os. zrzekaj się
    zrzekajcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zrzekałbym się
    bym się zrzekał
    zrzekałabym się
    bym się zrzekała
    zrzekałobym się
    bym się zrzekało
    zrzekalibyśmy się
    byśmy się zrzekali
    zrzekałybyśmy się
    byśmy się zrzekały
    2 os. zrzekałbyś się
    byś się zrzekał
    zrzekałabyś się
    byś się zrzekała
    zrzekałobyś się
    byś się zrzekało
    zrzekalibyście się
    byście się zrzekali
    zrzekałybyście się
    byście się zrzekały
    3 os. zrzekałby się
    by się zrzekał
    zrzekałaby się
    by się zrzekała
    zrzekałoby się
    by się zrzekało
    zrzekaliby się
    by się zrzekali
    zrzekałyby się
    by się zrzekały

    bezosobnik: zrzekano by się

    bezokolicznik: zrzekać się

    imiesłów przysłówkowy współczesny: zrzekając się

    gerundium: zrzekanie się

    imiesłów przymiotnikowy czynny: zrzekający się

    odpowiedniki aspektowe: zrzec się , zrzeknąć się

  • bez ograniczeń + zrzekać się +
    KOGO/CZEGO + (na rzecz | na korzyść KOGO/CZEGO)
  • Zob. rzec

CHRONOLOGIZACJA:
1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII
Data ostatniej modyfikacji: 15.02.2016