artefakt

Drugim [...] ważnym kontekstem, w którym należy rozpatrywać proces badawczy, jest kontekst IBOB. Ignorowanie go przez badacza kończy się tym, że zamiast o faktach badacz będzie komunikował o artefaktach.

źródło: NKJP: Jerzy Brzeziński: Metodologia badań psychologicznych, 1995

Po 1975 r. pomiary stacji meteorologicznych wskazywały, że średnia temperatura globu znów zaczęła rosnąć [...]. Okazuje się jednak, że był to tylko artefakt pomiarowy, spowodowany rozrostem miast i wytwarzanym przez nie efektem „wysp ciepła”.

źródło: NKJP: Zbigniew Jaworowski: Nowa epoka lodowa, Polityka, 2003-07-12

Aby uniknąć zbyt częstych zmian, konieczne jest stosowanie „zasady stabilności”, zapobiegającej pojawianiu się (w demografii ekonomicznej przedsiębiorstw) istotnych zmian będących tylko artefaktem statystycznym.

źródło: NKJP: Rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), Dziennik Ustaw, 2004

Dowodzono m.in., że na uzyskane wyniki mogła mieć wpływ selektywna migracja [...], a ponadto, że rezultaty badania Shawa i jego współpracowników są w istocie artefaktem będącym skutkiem tendencyjności i selektywności w działaniu organów wymiaru sprawiedliwości.

źródło: NKJP: Andrzej Siemaszko: Granice tolerancji: o teoriach zachowań dewiacyjnych, 1993