-
1.
legendarny potwór przedstawiany jako duży wąż lub jaszczurka z głową koguta i oczami żaby, mający zdolność zabijania wzrokiem lub oddechem -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Tradycja
wierzenia i przesądy -
hiperonimy: potwór
-
- legenda o bazyliszku
-
- Tam, w lochach, siedzi bazyliszek, zapomnieliście, wójcie? Kto tam wchodzi, ten już przepadł. Mało to ludzi tam poginęło?
źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992
[...] Poszerza się katalog brzydactw, którymi artyści straszyli widzów. Pojawiają się nowe kategorie potworów, jak chimery, bazyliszki, gryfy, mantykory, skutecznie zastępując te znane z mitologii.
źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Szpetna sztuka, Polityka, 2007-10-20
[...] Kiedy [...] wszystkie książeczki z bajkami będą robione za granicą, to ze świadomości dzieci wytracą się bohaterowie naszych swojskich bajek. A właściwie już się to stało, bo mało które dziecko wie, kim był bazyliszek czy złota kaczka.
źródło: NKJP: Marek Szołtysek: Lepsze, bo swojskie, Dziennik Zachodni, 2010-07-02
Prawdopodobnie warszawiacy pozazdrościli mieszkańcom Krakowa wawelskiego smoka i postanowili stworzyć własne straszydło. Tak powstała baśń o bazyliszku . Stwór zabijający ludzi wzrokiem został importowany do stolicy prosto z Dolnego Śląska.
źródło: NKJP: Artur Szałkowski: Przodek bazyliszka, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2007-03-02
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
liczba pojedyncza liczba mnoga M. bazyliszek
bazyliszki
D. bazyliszka
bazyliszków
C. bazyliszkowi
bazyliszkom
B. bazyliszka
bazyliszki
N. bazyliszkiem
bazyliszkami
Ms. bazyliszku
bazyliszkach
W. bazyliszku
bazyliszki
-
czes. bazilišek
niem. bazilisk
z łac. basiliscus 'rodzaj jaszczurki'
Nazwa pochodzi z gr. basilískos 'azjatycka jaszczurka królewska’ od gr. basileús 'król'. Jaszczurkę nazywano królewską z powodu przypominającej koronę plamki na głowie.