-
1.
lit. figura retoryczna polegająca na świadomym zaburzeniu neutralnego szyku zdania -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Działalność artystyczna człowieka
literatura -
synonimy: metateza
szyk przestawny
-
Wiele przykładów inwersji znajdujemy w prozie Elizy Orzeszkowej: „Jutro po obiedzie przybiegnę do ciebie, aby ci o moich balowych opowiedzieć tryumfach” („Pan Graba”). Dziś ta, często spotykana w utworach Orzeszkowej, przestawnia razi nas nieco swą staroświeckością, nienaturalnością, ale przez współczesnych pisarki uważana była za zaletę jej stylu.
źródło: Internet: archive-lt-2012.com
Należy [...] ten środek stylistyczny – przestawiony szyk wyrazów – stosować celowo i oszczędnie, bowiem nadużywanie go sprawia, że tekst może być odbierany jako udziwniony, nienaturalny. [...] Dodajmy jednak, że również w poezji przestawnia nie jest tak szeroko i powszechnie dziś stosowana, jak to się działo w minionych okresach literackich, zwłaszcza w wieku XVIII.
źródło: Internet: magwil.lt
Omawiając wyzyskiwane przez niego środki językowe i syntaktyczne, warto podkreślić ich zróżnicowanie. Polega ono na tym, że przy dość niewyszukanych epitetach i przestawniach, które zresztą lubi powtarzać, poeta posługuje się interesującymi metaforami, peryfrazami i animizacjami.
źródło: Jolanta Kowalczykówna: Jan Lemański jako liryk w tomie sonetów W kraju słońca, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 1960
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. przestawnia
przestawnie
D. przestawni
przestawni
C. przestawni
przestawniom
B. przestawnię
przestawnie
N. przestawnią
przestawniami
Ms. przestawni
przestawniach
W. przestawnio
przestawnie
-
Kalka p.-łac. metathesis; zob. metateza, stawić się