potaż

rzadziej potasz

  • chem.  substancja pochodząca ze spalania węgla drzewnego, stosowana przy wyrobie szkła, mydła, farb oraz jako środek pomocniczy przy wykonywaniu wielu innych czynności, związanych z czyszczeniem czy barwieniem
    • rzadziej potasz
  • CZŁOWIEK I TECHNIKA

    Przemysł

    materiały używane w przemyśle

  • hiperonimy:  substancja
  • Dziegieć i potaż służyły do utrzymywania czystości i produkcji mydła. W każdym domu umiano uzyskiwać potaż, palono przecież drewnem.

    źródło: NKJP: Internet

    Lasy przasnyskie były też terenem rozwoju pszczelarstwa, pozyskiwania torfu, wypalania potażu, pozyskiwania kory dla garbarstwa [...]

    źródło: NKJP: S. Żagiel: Kartka z historii Przasnysza: Bursztyn z lasu, Tygodnik Ciechanowski, 2007-02-16

    Ze względu na używany w produkcji potaż i konieczność opalania pieców węglem drzewnym, huty szkła rozmieszczone były w lasach z przewagą buka (czerwonego, także białego).

    źródło: NKJP: Roman Czaja, Wiesław Długokęcki, Sławomir Jóźwiak, Andrzej Radzimiński, Janusz Tandecki: Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach. Władza i społeczeństwo, 2008

    [...] dokonał podziału przestrzennego kniei, pozakładał smolarnie, wytwórnie potaszu i węgla drzewnego, zatrudnił drwali, którzy prowadzili w Puszczy Białowieskiej gospodarkę leśną.

    źródło: NKJP: Janusz Niczyporowicz: Nie opuszczać puszczy, Gazeta Wyborcza, 1993-03-16

    Kąpiele odbywały się w wodzie z dodatkami, takimi jak potaż czy soda, powodowało to zmiękczenie wody.

    źródło: NKJP: Internet

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. potaż
    potaże
    D. potażu
    potażów
    potaży
    C. potażowi
    potażom
    B. potaż
    potaże
    N. potażem
    potażami
    Ms. potażu
    potażach
    W. potażu
    potaże

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • niem. Pottasche

    Niem. wyraz to złożenie z Pott (dawne) 'garnek' i Asche 'popiół', a to z średniowiecznego niederlandzkiego Pottasche.

CHRONOLOGIZACJA:
2 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII
W postaci  potasz 
Data ostatniej modyfikacji: 06.06.2017