-
2.
w dawnej Polsce: zbrojny bunt szlachty przeciw królowi -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Tradycja
świat dawnych epok i wydarzenia historyczne -
hiperonimy: bunt
-
- rokosz sandomierski
- rokosz Lubomirskiego, Zebrzydowskiego
- przywódca, uczestnik rokoszu
- rokosz wybuchł
- stanąć na czele rokoszu
-
Gdy Zygmunt III Waza usiłował prowadzić politykę poza plecami narodu szlacheckiego, w 1606 r. wybuchł [...] rokosz Zebrzydowskiego.
źródło: NKJP: Jerzy Besala: O dobrej szlachcie i zakutych rycerzach, Polityka, 2004-05-08
Już w czasie rokoszu sandomierskiego (1606-1608) szlachta przedstawiała projekty skarbów ziemskich i wojewódzkich, do których miały wpływać dobrowolne podatki obywateli na obronę i inne wydatki (kształcenie młodzieży) na terytorium działania sejmiku.
źródło: NKJP: Urszula Augustyniak: Historia Polski 1572-1795, 2008
Gdy szlachta polska była niezadowolona z działań króla, buntowała się przeciw niemu i organizowała rokosze albo konfederacje.
źródło: NKJP: Zadania historyczne i polonistyczne, Wieczór Wybrzeża, 2002-05-13
W 1606 r. wybuchł rokosz, od przywódcy zwany rokoszem Zebrzydowskiego. Bezpośrednim powodem tej wojny domowej był sejm 1606 r., na którym ponowiono żądania zaostrzonej ustawy przeciw tumultom, objęcia nią i duchownych, odbudowania zniszczonych zborów i cerkwi [...].
źródło: NKJP: Jerzy Ziomek: Renesans, 1973
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rokosz
rokosze
D. rokoszu
rokoszów
rokoszy
C. rokoszowi
rokoszom
B. rokosz
rokosze
N. rokoszem
rokoszami
Ms. rokoszu
rokoszach
W. rokoszu
rokosze
-
węg. rakás 'tłum; zbiegowisko'
Węg. rakás od Rákos 'pole pod Budziszynem, gdzie sejmujące stany występowały z opozycją’.