-
1.
zool. niewielka małpa o krótkim pysku, długim, niechwytnym ogonie, żyjąca w lasach Afryki
-
Wyraz używany jako składnik terminów zoologicznych, np.: koczkodan białonosy , koczkodan rudy , koczkodan tumbili .
-
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
inne zwierzęta lądowe -
hiperonimy: małpa
-
W ostatnim czasie służby celne zarekwirowały u polskich podróżnych m. in.: 650 żywych żółwi (w dwóch walizkach). Rzadki gatunek koczkodana przewożony był w klatce jako... piesek, (trafił do wrocławskiego ZOO).
źródło: NKJP: Krokodyle i niedźwiedzie, Dziennik Polski, 2002-11-28
Najbardziej towarzyskimi zwierzakami w Kenii są koczkodany. Nazwaliśmy je Nilsonami, bo chyba taką małpkę miała Pippi Langstrump. Nie unikają ludzi, dokazują i psocą. Czasami porwą znienacka butelkę z wodą, a jak nie chcesz oddać, wgryzą się ostrymi ząbka mi w rękę.
źródło: NKJP: Olga Dębicka, Paweł Komisarczuk: Oko w oko z lwem, Dziennik Bałtycki, 1999-03-26
Koczkodany żyją w stadach złożonych z dorosłych samców, liczących do siedmiu osobników i do dziesięciu dojrzałych samic.
źródło: NKJP: Jared Diamond: Dlaczego lubimy seks, Gazeta Wyborcza, 1998-03-27
W klatkach obok przyciągały uwagę zwiedzających inne gatunki człekokształtnych - koczkodany i szympansy.
źródło: NKJP: Joanna Piotrowska: Homo sapiens w warszawskim zoo, Gazeta Wyborcza, 1994-07-12
Bydgoski sklep ZOO Centrum ogłaszał w prasie promocyjną sprzedaż koczkodanów. Klienci najczęściej nie zastanawiają się, skąd pochodzą zwierzęta, w jakich warunkach były transportowane, ile musiało zginąć, żeby to jedno trafiło do ich domu.
źródło: NKJP: Joanna Podgórska: Wąż ogrodowy, Polityka, 2003-09-06
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
liczba pojedyncza liczba mnoga M. koczkodan
koczkodany
D. koczkodana
koczkodanów
C. koczkodanowi
koczkodanom
B. koczkodana
koczkodany
N. koczkodanem
koczkodanami
Ms. koczkodanie
koczkodanach
W. koczkodanie
koczkodany
-
rum. coşcodan 'koczkodan, dziwadło, czupiradło'
Pierwotnie może z jęz. tureckich, por. osm. kosko-ca 'gigantyczny, monstrualny', dana 'cielę'. Zdeformowane zwierzęta obwożono jako dziw natury po jarmarkach. Później ich miejsce zajęły egzotyczne małpki, w Polsce obwożone głównie przez Cyganów wołoskich i tureckich, sprowadzane z tureckich posiadłości w Azji i Afryce. Prawdopodobnie turecka nazwa "dziwu natury", używana przez wędrownych Cyganów, stała się w pol. nazwą małpki, z drobną zmianą - w pol. koczko- (jak koczka 'kot') zamiast rum. koszko- (Bańk.).