-
2.
pot. uwalniać się od obecności lub wpływu osób, z którymi kontakt jest z jakiegoś powodu nieprzyjemny lub niekorzystny -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje międzyludzkie
określenia relacji międzyludzkich -
synonimy: oganiać się
hiperonimy: pozbywać się
-
- opędzać się od mężczyzn; od natrętów, od wariatów; od intruza, od złoczyńcy; od dzieci; od gości; od sąsiadów; od (natrętnych,...) klientów, kelnerów; od interesantów, od konkurentów; od dziennikarzy, od wydawców; od pacjentów
- opędzać się przed córką
- opędzać się jak od much, jak przed muchą
- musieć opędzać się
- odtrącać, opędzać się
-
Pani Lou musiała opędzać się od mężczyzn. Wybierała tylko tych najgodniejszych tamtego czasu [...].
źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995
Lekarze aroganccy, niekompetentni, opędzają się od pacjentów.
źródło: NKJP: (X), Gazeta Wyborcza, 1996-12-20
Gdybym był dobry z biologii, też bym poszedł na medycynę i opędzał się teraz od panienek [...].
źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005
Było to miejsce tłoczne i hałaśliwe, pełne przechodniów, którzy przeciskali się między rzędami straganów, opędzając się przed tłumem ulicznych handlarzy, obładowanych wszelką tandetną galanterią [...].
źródło: NKJP: Ryszard Kapuścinski: Lapidaria IV-VI, 2008
A Koniagi, jak szczęśliwie opędzali się afrykańskim napastnikom, tak samo zamyślali ustrzec się od europejskich zaborców.
źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. opędzam się
opędzamy się
2 os. opędzasz się
opędzacie się
3 os. opędza się
opędzają się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. opędzałem się
+(e)m się opędzał
opędzałam się
+(e)m się opędzała
opędzałom się
+(e)m się opędzało
opędzaliśmy się
+(e)śmy się opędzali
opędzałyśmy się
+(e)śmy się opędzały
2 os. opędzałeś się
+(e)ś się opędzał
opędzałaś się
+(e)ś się opędzała
opędzałoś się
+(e)ś się opędzało
opędzaliście się
+(e)ście się opędzali
opędzałyście się
+(e)ście się opędzały
3 os. opędzał się
opędzała się
opędzało się
opędzali się
opędzały się
bezosobnik: opędzano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę się opędzał
będę się opędzać
będę się opędzała
będę się opędzać
będę się opędzało
będę się opędzać
będziemy się opędzali
będziemy się opędzać
będziemy się opędzały
będziemy się opędzać
2 os. będziesz się opędzał
będziesz się opędzać
będziesz się opędzała
będziesz się opędzać
będziesz się opędzało
będziesz się opędzać
będziecie się opędzali
będziecie się opędzać
będziecie się opędzały
będziecie się opędzać
3 os. będzie się opędzał
będzie się opędzać
będzie się opędzała
będzie się opędzać
będzie się opędzało
będzie się opędzać
będą się opędzali
będą się opędzać
będą się opędzały
będą się opędzać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. opędzajmy się
2 os. opędzaj się
opędzajcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. opędzałbym się
bym się opędzał
opędzałabym się
bym się opędzała
opędzałobym się
bym się opędzało
opędzalibyśmy się
byśmy się opędzali
opędzałybyśmy się
byśmy się opędzały
2 os. opędzałbyś się
byś się opędzał
opędzałabyś się
byś się opędzała
opędzałobyś się
byś się opędzało
opędzalibyście się
byście się opędzali
opędzałybyście się
byście się opędzały
3 os. opędzałby się
by się opędzał
opędzałaby się
by się opędzała
opędzałoby się
by się opędzało
opędzaliby się
by się opędzali
opędzałyby się
by się opędzały
bezosobnik: opędzano by się
bezokolicznik: opędzać się
imiesłów przysłówkowy współczesny: opędzając się
gerundium: opędzanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. opędzanie się
opędzania się
D. opędzania się
opędzań się
C. opędzaniu się
opędzaniom się
B. opędzanie się
opędzania się
N. opędzaniem się
opędzaniami się
Ms. opędzaniu się
opędzaniach się
W. opędzanie się
opędzania się
imiesłów przymiotnikowy czynny: opędzający się
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. opędzający się
opędzający się
opędzający się
opędzające się
opędzająca się
D. opędzającego się
opędzającego się
opędzającego się
opędzającego się
opędzającej się
C. opędzającemu się
opędzającemu się
opędzającemu się
opędzającemu się
opędzającej się
B. opędzającego się
opędzającego się
opędzający się
opędzające się
opędzającą się
N. opędzającym się
opędzającym się
opędzającym się
opędzającym się
opędzającą się
Ms. opędzającym się
opędzającym się
opędzającym się
opędzającym się
opędzającej się
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. opędzający się
opędzający się
opędzające się
opędzające się
D. opędzających się
opędzających się
opędzających się
opędzających się
C. opędzającym się
opędzającym się
opędzającym się
opędzającym się
B. opędzających się
opędzających się
opędzających się
opędzające się
N. opędzającymi się
opędzającymi się
opędzającymi się
opędzającymi się
Ms. opędzających się
opędzających się
opędzających się
opędzających się
odpowiednik aspektowy: opędzić się
-
+ opędzać się + od KOGO+ opędzać się + przed KIM+ opędzać się + KOMU -
Zob. pędzić