opędzać się - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

pot. pozbywać się lub unikać nieprzyjemnych i męczących emocji, myśli, stanów albo czyichś słów

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Stany psychiczne człowieka

zachowania emocjonalne

	synonimy:	odganiać oganiać się
	hiperonimy:	pozbywać się

opędzać się przygnębieniu; nagabywaniom; jakimś wpływom
opędzać się od jakichś wspomnień; pokus; skojarzeń; myśli; pytań; pochwał; od wrzasku, od głosów
opędzać się przed zarzutami
opędzać się jak od much

	[...] Święty klęczy z krzyżem w dłoni i wzrokiem opędza się od pokus doczesnych, podczas gdy te, pod postacią nagich kobiet, niesionych na grzbietach słoni, otaczają go i próbują wzniecić pożądanie. źródło: NKJP: Artur Górski: Czystość a wydajność, Polityka, 2000-12-02
	[...] opędzała się od tych pytań jak od much, chociaż wiedziała, że chłopiec nie spocznie, dopóki nie pozna wszystkich odpowiedzi. źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009
	Próbowali go zbudzić. On jednak opędzał się od natarczywych głosów, mrucząc pod nosem niewyraźne przekleństwa. źródło: NKJP: Gracjan Bojar-Fijałkowski: O zbójcach z Góry Chełmskiej i inne legendy o Koszalinie, 2006
	Można by też długo opędzać się przed zarzutami, jakie zawsze spotykają każdą krytykę [...]. źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opędzałem się +(e)m się opędzał	opędzałam się +(e)m się opędzała	opędzałom się +(e)m się opędzało	opędzaliśmy się +(e)śmy się opędzali	opędzałyśmy się +(e)śmy się opędzały
2 os.	opędzałeś się +(e)ś się opędzał	opędzałaś się +(e)ś się opędzała	opędzałoś się +(e)ś się opędzało	opędzaliście się +(e)ście się opędzali	opędzałyście się +(e)ście się opędzały
3 os.	opędzał się	opędzała się	opędzało się	opędzali się	opędzały się

bezosobnik: opędzano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się opędzał będę się opędzać	będę się opędzała będę się opędzać	będę się opędzało będę się opędzać	będziemy się opędzali będziemy się opędzać	będziemy się opędzały będziemy się opędzać
2 os.	będziesz się opędzał będziesz się opędzać	będziesz się opędzała będziesz się opędzać	będziesz się opędzało będziesz się opędzać	będziecie się opędzali będziecie się opędzać	będziecie się opędzały będziecie się opędzać
3 os.	będzie się opędzał będzie się opędzać	będzie się opędzała będzie się opędzać	będzie się opędzało będzie się opędzać	będą się opędzali będą się opędzać	będą się opędzały będą się opędzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		opędzajmy się
2 os.	opędzaj się	opędzajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opędzałbym się bym się opędzał	opędzałabym się bym się opędzała	opędzałobym się bym się opędzało	opędzalibyśmy się byśmy się opędzali	opędzałybyśmy się byśmy się opędzały
2 os.	opędzałbyś się byś się opędzał	opędzałabyś się byś się opędzała	opędzałobyś się byś się opędzało	opędzalibyście się byście się opędzali	opędzałybyście się byście się opędzały
3 os.	opędzałby się by się opędzał	opędzałaby się by się opędzała	opędzałoby się by się opędzało	opędzaliby się by się opędzali	opędzałyby się by się opędzały

bezosobnik: opędzano by się

bezokolicznik: opędzać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: opędzając się

gerundium: opędzanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: opędzający się

odpowiednik aspektowy: opędzić się

Zob. pędzić