tłoczyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

odciskać trójwymiarowy wzór na powierzchni czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wytłaczać

Połączenia

tłoczyć okładkę; herb, litery, tytuł, czyjąś podobiznę; oznakowania
tłoczyć złotem
tłoczyć na grzbiecie książki, na monetach, na pieczęciach, na stronie tytułowej; na papierze, na tkaninie
tłoczyć w metalu, w safianie, w skórze
tłoczony napis, ornament, ozdobnik; tłoczona skóra, tapeta

Cytaty

Chciałam zobaczyć orła przedniego - wiadomo, od początków państwa polskiego jego podobizna tłoczona była na monetach i pieczęciach i w końcu to on jest godłem naszego kraju.

źródło: NKJP: Podglądanie zwierząt w Bieszczadach, Nowiny Raciborskie - 2004-06-29

Być może niegdyś drzwi domku były opatrzone prawdziwym zamkiem, a ogrodnik nosił złoty, płaski klucz w czarnym etui z tłoczonej świńskiej skóry.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	tłoczę	tłoczymy
2 os.	tłoczysz	tłoczycie
3 os.	tłoczy	tłoczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tłoczyłem +(e)m tłoczył	tłoczyłam +(e)m tłoczyła	tłoczyłom +(e)m tłoczyło	tłoczyliśmy +(e)śmy tłoczyli	tłoczyłyśmy +(e)śmy tłoczyły
2 os.	tłoczyłeś +(e)ś tłoczył	tłoczyłaś +(e)ś tłoczyła	tłoczyłoś +(e)ś tłoczyło	tłoczyliście +(e)ście tłoczyli	tłoczyłyście +(e)ście tłoczyły
3 os.	tłoczył	tłoczyła	tłoczyło	tłoczyli	tłoczyły

bezosobnik: tłoczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę tłoczył będę tłoczyć	będę tłoczyła będę tłoczyć	będę tłoczyło będę tłoczyć	będziemy tłoczyli będziemy tłoczyć	będziemy tłoczyły będziemy tłoczyć
2 os.	będziesz tłoczył będziesz tłoczyć	będziesz tłoczyła będziesz tłoczyć	będziesz tłoczyło będziesz tłoczyć	będziecie tłoczyli będziecie tłoczyć	będziecie tłoczyły będziecie tłoczyć
3 os.	będzie tłoczył będzie tłoczyć	będzie tłoczyła będzie tłoczyć	będzie tłoczyło będzie tłoczyć	będą tłoczyli będą tłoczyć	będą tłoczyły będą tłoczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		tłoczmy
2 os.	tłocz	tłoczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tłoczyłbym bym tłoczył	tłoczyłabym bym tłoczyła	tłoczyłobym bym tłoczyło	tłoczylibyśmy byśmy tłoczyli	tłoczyłybyśmy byśmy tłoczyły
2 os.	tłoczyłbyś byś tłoczył	tłoczyłabyś byś tłoczyła	tłoczyłobyś byś tłoczyło	tłoczylibyście byście tłoczyli	tłoczyłybyście byście tłoczyły
3 os.	tłoczyłby by tłoczył	tłoczyłaby by tłoczyła	tłoczyłoby by tłoczyło	tłoczyliby by tłoczyli	tłoczyłyby by tłoczyły

bezosobnik: tłoczono by

bezokolicznik: tłoczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: tłocząc

gerundium: tłoczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	tłoczenie	tłoczenia
D.	tłoczenia	tłoczeń
C.	tłoczeniu	tłoczeniom
B.	tłoczenie	tłoczenia
N.	tłoczeniem	tłoczeniami
Ms.	tłoczeniu	tłoczeniach
W.	tłoczenie	tłoczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: tłoczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	tłoczący	tłoczący	tłoczący	tłoczące	tłocząca
D.	tłoczącego	tłoczącego	tłoczącego	tłoczącego	tłoczącej
C.	tłoczącemu	tłoczącemu	tłoczącemu	tłoczącemu	tłoczącej
B.	tłoczącego	tłoczącego	tłoczący	tłoczące	tłoczącą
N.	tłoczącym	tłoczącym	tłoczącym	tłoczącym	tłoczącą
Ms.	tłoczącym	tłoczącym	tłoczącym	tłoczącym	tłoczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	tłoczący	tłoczący	tłoczące	tłoczące
D.	tłoczących	tłoczących	tłoczących	tłoczących
C.	tłoczącym	tłoczącym	tłoczącym	tłoczącym
B.	tłoczących	tłoczących	tłoczących	tłoczące
N.	tłoczącymi	tłoczącymi	tłoczącymi	tłoczącymi
Ms.	tłoczących	tłoczących	tłoczących	tłoczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: tłoczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	tłoczony	tłoczony	tłoczony	tłoczone	tłoczona
D.	tłoczonego	tłoczonego	tłoczonego	tłoczonego	tłoczonej
C.	tłoczonemu	tłoczonemu	tłoczonemu	tłoczonemu	tłoczonej
B.	tłoczony	tłoczone	tłoczoną
N.	tłoczonym	tłoczonym	tłoczonym	tłoczonym	tłoczoną
Ms.	tłoczonym	tłoczonym	tłoczonym	tłoczonym	tłoczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	tłoczone	tłoczone
D.	tłoczonych	tłoczonych	tłoczonych	tłoczonych
C.	tłoczonym	tłoczonym	tłoczonym	tłoczonym
B.	tłoczone
N.	tłoczonymi	tłoczonymi	tłoczonymi	tłoczonymi
Ms.	tłoczonych	tłoczonych	tłoczonych	tłoczonych

odpowiednik aspektowy: wytłoczyć

Inne uwagi

Zwykle imb i ger

Składnia

+

tłoczyć

+

CO + (na CZYM | w CZYM)

Pochodzenie

psł. *tolčiti 'tłoczyć, ściskać, naciskać, przyciskać, gnieść'

Por. tłuc