Jak korzystać ze słownika?

czoło

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. część twarzy

  • Definicja

    1.

    górna część twarzy nad oczami
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

    części ciała, elementy i substancje składowe

  • Połączenia
    • cofnięte, niskie, płaskie, szerokie, wąskie, wydatne, wypukłe, wysokie; gładkie, pomarszczone, zmarszczone; blade, śniade; mokre, rozpalone, spocone, zroszone potem czoło
    • czoło i nos, czoło i oczy, czoło i policzki
    • blizna, czerwona kropka, guz, tatuaż na środku czoła
    • bruzdy, zmarszczki; blizna, rana, szrama; kropelki, krople potu, pot; kosmyk włosów, opaska, przepaska na czole
    • czoło pokryło się (kroplami potu, potem...)
    • dotknąć czoła
    • masować, otrzeć/ocierać, potrzeć/pocierać, przetrzeć/przecierać, wytrzeć/wycierać (dłonią, rękawem); rozciąć czoło
    • dotykać czegoś; oprzeć się/opierać się o coś, wspierać się o coś; uderzyć o coś/w coś czołem
    • przyłożyć/przykładać, unieść dłoń, rękę do czoła; łysieć od czoła; otrzeć/ocierać pot, odgarnąć/odgarniać, odrzucić włosy z czoła; odgarnąć włosy znad czoła
    • coś opada, zsunęło się; zsunąć coś na czoło; całować, pocałować; drapać się, uderzyć się w czoło
    • czuć, poczuć coś; kłaść, położyć (dłoń, rękę); zrobić znak krzyża na czole; przeciągnąć, przejechać, przesunąć (dłonią, ręką) po czole
  • Cytaty

    W rozmowie Janda marszczy czoło w sposób znany ze wszystkich filmów i stara się dokładnie zrozumieć, o czym mówimy.

    źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989 , 2006

    Starzec podpierał się długim kijem. Połowę twarzy od czoła do czubka nosa skrywała mu ciemna przepaska.

    źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

    Orkiestra w wytłuszczonych smokingach dręczyła szlagiery Gniatkowskiego, pijany kontrabasista przysypiał i od czasu do czasu walił czołem w pudło instrumentu.

    źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Excentrycy, 2007

    [...] zamoczyła znów ściereczkę w misce z wodą i zmieniła mu chłodny okład na czole.

    źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

    Mężczyźni są wysokiego wzrostu, ich wygolone twarze odznaczają się prostymi, typowo greckimi nosami oraz wysokimi czołami.

    źródło: NKJP: Zenon Kosidowski, Opowieści biblijne, 1963
  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: n2

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. czoło
    		 czoła
    D. czoła
    		 czół
    C. czołu
    		 czołom
    B. czoło
    		 czoła
    N. czołem
    		 czołami
    Ms. czole
    		 czołach
    W. czoło
    		 czoła
  • Pochodzenie

    psł. *čelo 'czoło; przednia strona czegoś'