toniczny

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

2. w językoznawstwie

  • 2.

    jęz.  związany ze zmianą wysokości brzmienia sylaby lub zmianą intonacji sylaby
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Język

    mówienie

    • akcent, język toniczny; intonacja, sylaba toniczna
  • Ani sylabiczny, ani sylabotoniczny, ani toniczny rytm rządzi takim układem, jakże typowym dla Przybosia [...].

    źródło: NKJP: Kazimierz Wyka: Rzecz wyobraźni, 1959

    [...] akcent łaciński miał charakter toniczny, tak samo, jak to było w języku greckim.

    źródło: NKJP: Internet

    Poezja ukazuje się nam zazwyczaj w płaszczu utkanym z różnych miar: sylab, akcentów tonicznych, cezur, strof, pieśni, rapsodów.

    źródło: NKJP: Jerzy Stempowski: Szkice literackie. Klimat życia i klimat literatury : 1948-1967, 1988

    W językach tonicznych, a więc takich, w których intonacja czyli wysokość dźwięku pełni funkcję dystynktywną, wyróżniamy tony dynamiczne i rejestrowe.

    źródło: NKJP: Internet

  • część mowy: przymiotnik


    Stopień równy

    liczba pojedyncza
    m1 m2 m3 n1, n2 ż
    M. toniczny
    toniczny
    toniczny
    toniczne
    toniczna
    D. tonicznego
    tonicznego
    tonicznego
    tonicznego
    tonicznej
    C. tonicznemu
    tonicznemu
    tonicznemu
    tonicznemu
    tonicznej
    B. tonicznego
    tonicznego
    toniczny
    toniczne
    toniczną
    N. tonicznym
    tonicznym
    tonicznym
    tonicznym
    toniczną
    Ms. tonicznym
    tonicznym
    tonicznym
    tonicznym
    tonicznej
    W. toniczny
    toniczny
    toniczny
    toniczne
    toniczna
    liczba mnoga
    p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
    M. toniczni
    toniczni
    toniczne
    toniczne
    D. tonicznych
    tonicznych
    tonicznych
    tonicznych
    C. tonicznym
    tonicznym
    tonicznym
    tonicznym
    B. tonicznych
    tonicznych
    tonicznych
    toniczne
    N. tonicznymi
    tonicznymi
    tonicznymi
    tonicznymi
    Ms. tonicznych
    tonicznych
    tonicznych
    tonicznych
    W. toniczni
    toniczni
    toniczne
    toniczne
  • Rz + toniczny + bez ograniczeń
    szyk: neutralny
  • internac.

    ang. tonic

    fr. tonique

    niem. tonisch

    z gr. tonikós 'napięty, głosowy'

    Nie można wykluczyć bezpośredniego zapożyczenia z języka francuskiego.