Jak korzystać ze słownika?

upaństwowić

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. majątek

  • Definicja

    1.

    przejąć przez państwo (władzę) na własność pozbawione właściciela lub prywatne grunty, nieruchomości, zakłady pracy i środki produkcji na mocy decyzji administracyjnych lub odpowiednich aktów prawnych
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Funkcjonowanie państwa

    władza państwowa


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Finanse

    własność

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  unarodowić
    znacjonalizować
    hiperonimy:  wywłaszczyć
  • Połączenia
    • upaństwowić aptekę, bank, browar, budynek, cegielnię, fabrykę, firmę, folwark, młyn, nieruchomość, pałac, placówkę, szkołę, szpital, uzdrowisko, zakład; dobra, gospodarkę, kolej, lasy, majątek, mienie, przemysł, spółdzielczość, własność
    • upaństwowić po wojnie; w roku 1926, 1950, 1958
    • upaństwowić później; przymusowo
    • upaństwowić i rozparcelować, upaństwowić i przekształcić
  • Cytaty

    W 1782 roku cesarz Józef II upaństwowił majątek wszystkich zakonów, a w 30 lat później Franciszek I podarował Czerwony Klasztor biskupstwu greckokatolickiemu w Preszowie.

    źródło: NKJP: Czerwony Klasztor - samotnia alchemików, Dziennik Polski, 2001-07-04

    To co zabrała komuna i upaństwowiła, tak jak Polakom i Żydom oddać należy bez dyskusji, zawsze własność prywatna jest najważniejsza.

    źródło: NKJP: Internet

    Później władze zabrały nam drogerię, czyli mówiąc ówczesnym językiem, upaństwowili ją.

    źródło: NKJP: Krzysztof Tadej: Dar świętości: nieznane i zaskakujące wspomnienia o Janie Pawle, 2009

    Taką właśnie formą utraty mienia było upaństwowienie przemysłu i handlu przez komunistyczne władze PRL, a pod tym płaszczykiem przejęcie „pod przymusowy zarząd państwowy” także wielu zakładów rzemieślniczych, formalnie niepodlegających upaństwowieniu.

    źródło: NKJP: Aleksander Klugman: Żydowskie mienie i polskie sumienie, Midrasz, 2009-01-11

    [...] większość wód prywatnych formalno-prawnie nie została przejęta przez państwo i dopiero na podstawie tego przepisu wody te zostaną upaństwowione, chociaż ich prywatny status jest potwierdzony w księgach wieczystych.

    źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 15.09.1995
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. upaństwowię
    		 upaństwowimy
    2 os. upaństwowisz
    		 upaństwowicie
    3 os. upaństwowi
    		 upaństwowią

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. upaństwowiłem
    +(e)m upaństwowił
    		 upaństwowiłam
    +(e)m upaństwowiła
    		 upaństwowiłom
    +(e)m upaństwowiło
    		 upaństwowiliśmy
    +(e)śmy upaństwowili
    		 upaństwowiłyśmy
    +(e)śmy upaństwowiły
    2 os. upaństwowiłeś
    +(e)ś upaństwowił
    		 upaństwowiłaś
    +(e)ś upaństwowiła
    		 upaństwowiłoś
    +(e)ś upaństwowiło
    		 upaństwowiliście
    +(e)ście upaństwowili
    		 upaństwowiłyście
    +(e)ście upaństwowiły
    3 os. upaństwowił
    		 upaństwowiła
    		 upaństwowiło
    		 upaństwowili
    		 upaństwowiły

    bezosobnik: upaństwowiono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. upaństwowijmy
    upaństwówmy
    2 os. upaństwowij
    upaństwów
    		 upaństwowijcie
    upaństwówcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. upaństwowiłbym
    bym upaństwowił
    		 upaństwowiłabym
    bym upaństwowiła
    		 upaństwowiłobym
    bym upaństwowiło
    		 upaństwowilibyśmy
    byśmy upaństwowili
    		 upaństwowiłybyśmy
    byśmy upaństwowiły
    2 os. upaństwowiłbyś
    byś upaństwowił
    		 upaństwowiłabyś
    byś upaństwowiła
    		 upaństwowiłobyś
    byś upaństwowiło
    		 upaństwowilibyście
    byście upaństwowili
    		 upaństwowiłybyście
    byście upaństwowiły
    3 os. upaństwowiłby
    by upaństwowił
    		 upaństwowiłaby
    by upaństwowiła
    		 upaństwowiłoby
    by upaństwowiło
    		 upaństwowiliby
    by upaństwowili
    		 upaństwowiłyby
    by upaństwowiły

    bezosobnik: upaństwowiono by

    bezokolicznik: upaństwowić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni:

    upaństwowiwszy

    gerundium: upaństwowienie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: upaństwowiony

    odpowiednik aspektowy: upaństwawiać

  • Składnia
    bez ograniczeń + upaństwowić +
    CO
  • Pochodzenie

    Od:  państwowy ; zob.  państwo