rozpędzać się - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

zwiększać swoją szybkość do określonej prędkości, zaczynając bieg lub jazdę

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I TECHNIKA

Transport

transport lądowy

pociąg rozpędzał się; konie rozpędzały się; samochód, auto, autobus, motor, wóz, pojazd, samolot, aeroplan; silnik; motocyklista rozpędza się; wagoniki rozpędzają się
rozpędzać się autkiem
rozpędzać się na drodze, na stoku
rozpędzać się do sześćdziesiątki, do setki; do jakiejś prędkości, do jakichś szybkości
rozpędzać się w ileś sekund
maksymalnie; celowo; nadmiernie, zbytnio rozpędzać się; rozpędzać się powoli, błyskawicznie
móc; pozwalać; uwielbiać rozpędzać się
rozpędzać się, biegnąć; rozpędzać się i hamować; rozpędzać się, pędzić; rozpędzać się i przyśpieszać; biegać, rozpędzać się; jeździć, rozpędzać się; przyhamować i rozpędzać się

	Rozpędzam się na rowerze co najmniej do 15 km/h. źródło: NKJP: Internet
	[...] To niekonwencjonalny wehikuł, skonstruowany przez wuja, z wyglądu stary gruchot, z ukrytym pod maską silnikiem Ferrari 410, pozwalającym mu rozpędzać się do prędkości 250 kilometrów na godzinę [...]. źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Samochodzik jeździ dżipem, Polityka, 2002-08-24
	Nowe modele rozpędzanie się do 100 km w kilka sekund mają już niemal w standardzie. źródło: NKJP: Juliusz Ćwieluch, Joanna Podgórska: Quado-plaga, Polityka, 2009-05-16
	Czasami zwalnialiśmy, zupełnie oślepieni, bezradni i bezsilni zjeżdżaliśmy na pobocze, by przeczekać i potem znowu wolno rozpędzaliśmy się tym mułem, a głuchy metaliczny klekot wypełniał kabinę. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009
	To miejsce, w którym piraci drogowi często przekraczają dozwoloną prędkość, rozpędzając się przy zjeździe z estakady. źródło: NKJP: Małgorzata Goździalska: We Włocławku piratów drogowych namierza przenośny fotoradar, Gazeta Pomorska, 2009-10-14
	Ja pomyślałem o tym już z samego rana, kiedy powoli rozpędzał się wiatr, przemieniając się z łagodnej owieczki w szalejącego toro, w dzikiego buhaja, jakim wiatr teraz był. źródło: NKJP: Edward Stachura: Cała jaskrawość, 2006

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpędzałem się +(e)m się rozpędzał	rozpędzałam się +(e)m się rozpędzała	rozpędzałom się +(e)m się rozpędzało	rozpędzaliśmy się +(e)śmy się rozpędzali	rozpędzałyśmy się +(e)śmy się rozpędzały
2 os.	rozpędzałeś się +(e)ś się rozpędzał	rozpędzałaś się +(e)ś się rozpędzała	rozpędzałoś się +(e)ś się rozpędzało	rozpędzaliście się +(e)ście się rozpędzali	rozpędzałyście się +(e)ście się rozpędzały
3 os.	rozpędzał się	rozpędzała się	rozpędzało się	rozpędzali się	rozpędzały się

bezosobnik: rozpędzano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się rozpędzał będę się rozpędzać	będę się rozpędzała będę się rozpędzać	będę się rozpędzało będę się rozpędzać	będziemy się rozpędzali będziemy się rozpędzać	będziemy się rozpędzały będziemy się rozpędzać
2 os.	będziesz się rozpędzał będziesz się rozpędzać	będziesz się rozpędzała będziesz się rozpędzać	będziesz się rozpędzało będziesz się rozpędzać	będziecie się rozpędzali będziecie się rozpędzać	będziecie się rozpędzały będziecie się rozpędzać
3 os.	będzie się rozpędzał będzie się rozpędzać	będzie się rozpędzała będzie się rozpędzać	będzie się rozpędzało będzie się rozpędzać	będą się rozpędzali będą się rozpędzać	będą się rozpędzały będą się rozpędzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozpędzajmy się
2 os.	rozpędzaj się	rozpędzajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpędzałbym się bym się rozpędzał	rozpędzałabym się bym się rozpędzała	rozpędzałobym się bym się rozpędzało	rozpędzalibyśmy się byśmy się rozpędzali	rozpędzałybyśmy się byśmy się rozpędzały
2 os.	rozpędzałbyś się byś się rozpędzał	rozpędzałabyś się byś się rozpędzała	rozpędzałobyś się byś się rozpędzało	rozpędzalibyście się byście się rozpędzali	rozpędzałybyście się byście się rozpędzały
3 os.	rozpędzałby się by się rozpędzał	rozpędzałaby się by się rozpędzała	rozpędzałoby się by się rozpędzało	rozpędzaliby się by się rozpędzali	rozpędzałyby się by się rozpędzały

bezosobnik: rozpędzano by się

bezokolicznik: rozpędzać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozpędzając się

gerundium: rozpędzanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozpędzający się

odpowiednik aspektowy: rozpędzić się

	+	rozpędzać się	+	(na CZYM) + (do CZEGO)
	+	rozpędzać się	+	(CZYM)

ogsł. *orz-pǫdjati (sę)

Zob. pędzić