rozpędzić się - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

zwiększyć swoją szybkość do określonej prędkości, zaczynając bieg lub jazdę

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I TECHNIKA

Transport

transport lądowy

pociąg, statek rozpędził się; lokomotywa rozpędziła się; auto, tramwaj rozpędzi się
rozpędzić się autem
rozpędzić się na rowerze
rozpędzić się na drodze; na posadzce; na prostej
rozpędzić się do jakiejś prędkości
rozpędzić się w ileś sekund
rozpędzić się maksymalnie; (za,...) bardzo
rozpędzić się jak bolid
móc, potrafić; pozwolić rozpędzić się
rozpędzić się i gnać

	Maluchem nie rozpędzisz się do 200 km. źródło: NKJP: Igor T. Miecik, Agnieszka Niezgoda: Zamienię dyplom na pracę, Polityka, 2000-05-27
	Pierwsza wersja od 0 do 100 km/h rozpędzi się w 7,2 sekundy, osiągając maksymalną prędkość 242 km/h, druga analogicznie w 5,6 sekundy do 266 km/h. źródło: NKJP: (PRO): Terenowe Porsche, Gazeta Poznańska, 2002-03-20
	Podkreślano przy tym, że napędzany nim samochód ma bardzo dobre osiągi – na rozpędzenie się do 100 km/h potrzebuje tylko 10,9 sekundy. źródło: NKJP: (pim): Silniki roku 2004, Trybuna Śląska, 2004-06-03
	[...] Mogłabym rozpędzić się ślizgiem aż do rzeki Hudson i wrócić zwolnionymi rzutami ramion, bardzo odprężona. źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006
	Ślizgając się, szedł powoli. Zobaczył nagle prosty kawałek rozjeżdżonego śniegu. Rozpędził się jak dziecko, rozłożył ramiona i ruszył z impetem. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpędziłem się +(e)m się rozpędził	rozpędziłam się +(e)m się rozpędziła	rozpędziłom się +(e)m się rozpędziło	rozpędziliśmy się +(e)śmy się rozpędzili	rozpędziłyśmy się +(e)śmy się rozpędziły
2 os.	rozpędziłeś się +(e)ś się rozpędził	rozpędziłaś się +(e)ś się rozpędziła	rozpędziłoś się +(e)ś się rozpędziło	rozpędziliście się +(e)ście się rozpędzili	rozpędziłyście się +(e)ście się rozpędziły
3 os.	rozpędził się	rozpędziła się	rozpędziło się	rozpędzili się	rozpędziły się

bezosobnik: rozpędzono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozpędźmy się
2 os.	rozpędź się	rozpędźcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpędziłbym się bym się rozpędził	rozpędziłabym się bym się rozpędziła	rozpędziłobym się bym się rozpędziło	rozpędzilibyśmy się byśmy się rozpędzili	rozpędziłybyśmy się byśmy się rozpędziły
2 os.	rozpędziłbyś się byś się rozpędził	rozpędziłabyś się byś się rozpędziła	rozpędziłobyś się byś się rozpędziło	rozpędzilibyście się byście się rozpędzili	rozpędziłybyście się byście się rozpędziły
3 os.	rozpędziłby się by się rozpędził	rozpędziłaby się by się rozpędziła	rozpędziłoby się by się rozpędziło	rozpędziliby się by się rozpędzili	rozpędziłyby się by się rozpędziły

bezosobnik: rozpędzono by się

bezokolicznik: rozpędzić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozpędziwszy się

gerundium: rozpędzenie się

rodzaj gramatyczny: dk

odpowiednik aspektowy: rozpędzać się

	+	rozpędzić się	+	(CZYM) + do CZEGO
	+	rozpędzić się	+	(CZYM) + DOKĄD

ogsł. *orz-pǫditi (sę)

Zob. pędzić