zwrotnik Koziorożca - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

geogr. jeden z dwóch równoleżników ziemskich, znajdujący się mniej więcej na 23 stopniu szerokości geograficznej na półkuli południowej, nad którym Słońce znajduje się w momencie przesilenia zimowego, gdy rozpoczyna się astronomiczna zima

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Ziemia

budowa Ziemi

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Niebo i wszechświat

słońce i księżyc, pory dnia

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:

zwrotnik Raka

Połączenia

przekroczyć/przekraczać zwrotnik Koziorożca
leżeć, znajdować się przy zwrotniku Koziorożca

Cytaty

13 grudnia to święto odradzającego się światła dnia. Tego dnia Słońce na naszej półkuli przekracza zwrotnik Koziorożca i do 25 grudnia będzie zachodziło o tej samej porze. Dnia już nie ubywa.

źródło: NKJP: Natalia Skipietrow: 13 grudnia - św. Łucji, Gazeta Wyborcza, 1992-12-12

Pobliże zwrotnika Koziorożca sprawia, że promienie słoneczne palą mocno i wysuszają glebę. Dobrze, że wiatry przynoszą tu dużo wilgoci znad Oceanu Indyjskiego.

źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988

Przebiega po niemal idealnej prostej wzdłuż najwyższego grzbietu łagodnych wzgórz; São Paulo, przecięte zwrotnikiem Koziorożca, ma szczęście leżeć na wysokości ośmiuset metrów powyżej poziomu morza, dzięki czemu nawet latem można tutaj dobrze funkcjonować bez klimatyzacji.

źródło: NKJP: Olgierd Budrewicz: Piekło w kolorach, 1997

Odmiana

typ frazy: fraza rzeczownikowa

m3, odmienny: zwrotnik
Zwykle lp

Pochodzenie

Od nazwy gwiazdozbioru Koziorożca, w który słońce wstępowało w czasie zimowego przesilenia 2000 lat temu, gdy nazywano zwrotniki.