-
1.
zakładana na głowę konia lub innego, podobnego zwierzęcia pociągowego, część uprzęży z wędzidłem -
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt -
- założyć, zdjąć; szarpać uzdę
- trzymać za uzdę
-
Ujęła uzdę, poklepała gniadosza po szyi i omal nie zwaliła mu się pod brzuch, kiedy postrzelona noga odmówiła nagle posłuszeństwa.
źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Pogrzeb czarownicy, 2003
Później, trzymając konie za uzdę, szli w środku kolumny szukającej możliwości przebicia się z całkowitego okrążenia.
źródło: NKJP: Andrzej Wielowieyski: Cud nad Wisłą czy Sąd Boży, Gazeta Wyborcza, 1994-02-23
Nagle tuż obok ujrzała osiodłanego konia, który stał przywiązany do pnia drzewa i niecierpliwie szarpał uzdą, chcąc się uwolnić z uwięzi.
źródło: NKJP: Gracjan Bojar-Fijałkowski: O zbójcach z Góry Chełmskiej i inne legendy o Koszalinie, 2006
Spod rąk Anatola Wojtkowiaka wychodzą uprzęże, uzdy, uździenice, kantary i szereg innych drobnych detali dla koni.
źródło: NKJP: Edyta Oziembłowska: Jeśli uprząż, to z Rogoźna, Gazeta Poznańska, 2006-08-26
Żołnierze mieli na sercach przypięte kwiaty, koniom koło uzd też przywiązano bukiety.
źródło: NKJP: Piotr Lipiński: Czerwone dalie, Gazeta Wyborcza, 1996-02-10
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. uzda
uzdy
D. uzdy
uzd
C. uździe
uzdom
B. uzdę
uzdy
N. uzdą
uzdami
Ms. uździe
uzdach
W. uzdo
uzdy
-
psł. *uzda 'to, co jest włożone do ust (pyska); wędzidło; uzda'
< pie. *ōu̯s(t)-dhā (złożenie: *ōu̯s(t)- 'usta' + derywat od pie. *dhē- 'położyć')