ułamywać

  • działając siłą, powodować, że coś na stałe traci swój dotychczasowy kształt i w ten sposób oddzielać coś od jakiejś całości
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    stan skupienia, trwałość materii

  • synonimy:  odłamywać
  • Wolno wyjmuje papierosa, ułamuje filtr. Zaciąga się i odchyla głowę, na karku tworzą się grube fałdy.

    źródło: NKJP: Łukasz Orbitowski: Wigilijne psy, 2005

    Ceremonię otwiera wspólna modlitwa, po której gospodarz, a następnie każdy domownik ułamuje kawałek opłatka współbiesiadnika i podaje mu swój.

    źródło: NKJP: Wigilijny opłatek, Mazowieckie To i Owo, 2007-01-14

    W imieniny świętej Barbary dziewczęta ułamywały także gałązkę czereśni (rzadziej kasztana albo śliwy) i wkładały ją do naczynia z wodą. Jeśli zakwitła na Boże Narodzenie, wróżyła odwzajemnioną miłość i rychłe małżeństwo.

    źródło: NKJP: Agata Markowicz: Przez wieki ze świętą Barbarą, Trybuna Śląska, 2002-12-04

    Dziewczyna starannie ułamywała główki zapałek.

    źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

    Kulturalni i inteligentni, wydawałoby się, ludzie masowo ułamują stalaktyty wiszące na sklepieniach pieczar, a po wyjściu na powierzchnię po prostu je wyrzucają.

    źródło: NKJP: Komu mamuta?, Dziennik Polski, 1999-10-29

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. ułamuję
    ułamujemy
    2 os. ułamujesz
    ułamujecie
    3 os. ułamuje
    ułamują

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. ułamywałem
    +(e)m ułamywał
    ułamywałam
    +(e)m ułamywała
    ułamywałom
    +(e)m ułamywało
    ułamywaliśmy
    +(e)śmy ułamywali
    ułamywałyśmy
    +(e)śmy ułamywały
    2 os. ułamywałeś
    +(e)ś ułamywał
    ułamywałaś
    +(e)ś ułamywała
    ułamywałoś
    +(e)ś ułamywało
    ułamywaliście
    +(e)ście ułamywali
    ułamywałyście
    +(e)ście ułamywały
    3 os. ułamywał
    ułamywała
    ułamywało
    ułamywali
    ułamywały

    bezosobnik: ułamywano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę ułamywał
    będę ułamywać
    będę ułamywała
    będę ułamywać
    będę ułamywało
    będę ułamywać
    będziemy ułamywali
    będziemy ułamywać
    będziemy ułamywały
    będziemy ułamywać
    2 os. będziesz ułamywał
    będziesz ułamywać
    będziesz ułamywała
    będziesz ułamywać
    będziesz ułamywało
    będziesz ułamywać
    będziecie ułamywali
    będziecie ułamywać
    będziecie ułamywały
    będziecie ułamywać
    3 os. będzie ułamywał
    będzie ułamywać
    będzie ułamywała
    będzie ułamywać
    będzie ułamywało
    będzie ułamywać
    będą ułamywali
    będą ułamywać
    będą ułamywały
    będą ułamywać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. ułamujmy
    2 os. ułamuj
    ułamujcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. ułamywałbym
    bym ułamywał
    ułamywałabym
    bym ułamywała
    ułamywałobym
    bym ułamywało
    ułamywalibyśmy
    byśmy ułamywali
    ułamywałybyśmy
    byśmy ułamywały
    2 os. ułamywałbyś
    byś ułamywał
    ułamywałabyś
    byś ułamywała
    ułamywałobyś
    byś ułamywało
    ułamywalibyście
    byście ułamywali
    ułamywałybyście
    byście ułamywały
    3 os. ułamywałby
    by ułamywał
    ułamywałaby
    by ułamywała
    ułamywałoby
    by ułamywało
    ułamywaliby
    by ułamywali
    ułamywałyby
    by ułamywały

    bezosobnik: ułamywano by

    bezokolicznik: ułamywać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: ułamując

    gerundium: ułamywanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: ułamujący

    imiesłów przymiotnikowy bierny: ułamywany

    odpowiednik aspektowy: ułamać

  • bez ograniczeń + ułamywać +
    CO
  • Zob.  łamać 

CHRONOLOGIZACJA:
XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.
Data ostatniej modyfikacji: 05.12.2016