temperować - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

książk. wpływać na kogoś w taki sposób, by jego zachowanie stało się zgodne z obowiązującymi normami

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

synonimy:

poskramiać

	Młodzi adepci muszą być bezwzględnie posłuszni starszyźnie, co nie tylko temperuje ich charaktery, ale przede wszystkim zapewnia bezpieczeństwo. źródło: NKJP: Paulina Korbut: Współczesne średniowiecze, Gazeta Krakowska, 2007-09-14
	Sędzia temperował zawodników kartkami – pokazał aż trzy czerwone, z których dwie zobaczyli piłkarze Jokera. źródło: NKJP: Leszek Sobieraj: Tawerna na czele, Dziennik Zachodni, 2004-11-18
	Wiódł życie bujne i beztroskie, czasem ponad stan, ale żona poznanianka (chyba Żółtowska) potrafiła na ogół temperować jego zapędy. źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997
	Apetyty amatorów słodkości próbowano temperować powiedzeniem: „król wielki pan, a łyżkami cukru nie jada”. źródło: NKJP: Krzysztof Kucharski: Pocukrowane święto, Gazeta Wrocławska, 2002-09-06
	[...] doświadczony szkoleniowiec pracuje zarówno nad temperowaniem gwałtownych emocji Moorera, jak i nad poprawieniem jego sprawności fizycznej. źródło: NKJP: Boks zawodowy, Gazeta Wyborcza, 1994-11-05

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	temperowałem +(e)m temperował	temperowałam +(e)m temperowała	temperowałom +(e)m temperowało	temperowaliśmy +(e)śmy temperowali	temperowałyśmy +(e)śmy temperowały
2 os.	temperowałeś +(e)ś temperował	temperowałaś +(e)ś temperowała	temperowałoś +(e)ś temperowało	temperowaliście +(e)ście temperowali	temperowałyście +(e)ście temperowały
3 os.	temperował	temperowała	temperowało	temperowali	temperowały

bezosobnik: temperowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę temperował będę temperować	będę temperowała będę temperować	będę temperowało będę temperować	będziemy temperowali będziemy temperować	będziemy temperowały będziemy temperować
2 os.	będziesz temperował będziesz temperować	będziesz temperowała będziesz temperować	będziesz temperowało będziesz temperować	będziecie temperowali będziecie temperować	będziecie temperowały będziecie temperować
3 os.	będzie temperował będzie temperować	będzie temperowała będzie temperować	będzie temperowało będzie temperować	będą temperowali będą temperować	będą temperowały będą temperować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		temperujmy
2 os.	temperuj	temperujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	temperowałbym bym temperował	temperowałabym bym temperowała	temperowałobym bym temperowało	temperowalibyśmy byśmy temperowali	temperowałybyśmy byśmy temperowały
2 os.	temperowałbyś byś temperował	temperowałabyś byś temperowała	temperowałobyś byś temperowało	temperowalibyście byście temperowali	temperowałybyście byście temperowały
3 os.	temperowałby by temperował	temperowałaby by temperowała	temperowałoby by temperowało	temperowaliby by temperowali	temperowałyby by temperowały

bezosobnik: temperowano by

bezokolicznik: temperować

imiesłów przysłówkowy współczesny: temperując

gerundium: temperowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: temperujący

imiesłów przymiotnikowy bierny: temperowany

odpowiednik aspektowy: utemperować

+

temperować

+

KOGO/CO

fr. tempérer 'łagodzić, uspokoić'

z łac. temperāre 'mieszać, łączyć w odpowiednich proporcjach; łagodzić, powściągać, sprawiać, że ktoś zachowuje umiar; utrzymywać w stanie równowagi'