czernieć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.b

odcinać się wyraźnie od jaśniejszego tła czarną lub ciemną barwą

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

kolory i światło

synonimy:

czernić się

	Na tle rozjaśnionego księżycem nieba czernieje jej samotny profil. źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów,1954
	Spalony dom czernieje po drugiej stronie ulicy na wprost furtki w ochronnej siatce zakończonej srebrzystym drutem kolczastym, po którym jak dźwięk po strunie ślizga się fioletowy odblask migocącej latarni ulicznej. źródło: NKJP: Tadeusz Borowski: Pożegnanie z Marią, 1947
	Na sąsiedniej wyniosłej skale czernieją ruiny monasteru Hagios Demetrios. Wcześnie opuszczony, przetrwał w dobrym stanie do początków XIX wieku, kiedy to uległ zniszczeniu na skutek tureckiego oblężenia. źródło: NKJP: Jan Gać: Grecja kulturowy przewodnik po Grecji bizantyńskiej, 2007
	Ziemię w ogródkach zaścielały pożółkłe liście, a na ścianach domków czerniały plamy jesiennych winorośli. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001
	Na ganku między kolumnami czerniała sylwetka Hani. Oparta dłonią o jedną z kolumn, czekała na ojca. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czerniałem +(e)m czerniał	czerniałam +(e)m czerniała	czerniałom +(e)m czerniało	czernieliśmy +(e)śmy czernieli	czerniałyśmy +(e)śmy czerniały
2 os.	czerniałeś +(e)ś czerniał	czerniałaś +(e)ś czerniała	czerniałoś +(e)ś czerniało	czernieliście +(e)ście czernieli	czerniałyście +(e)ście czerniały
3 os.	czerniał	czerniała	czerniało	czernieli	czerniały

bezosobnik: czerniano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę czerniał będę czernieć	będę czerniała będę czernieć	będę czerniało będę czernieć	będziemy czernieli będziemy czernieć	będziemy czerniały będziemy czernieć
2 os.	będziesz czerniał będziesz czernieć	będziesz czerniała będziesz czernieć	będziesz czerniało będziesz czernieć	będziecie czernieli będziecie czernieć	będziecie czerniały będziecie czernieć
3 os.	będzie czerniał będzie czernieć	będzie czerniała będzie czernieć	będzie czerniało będzie czernieć	będą czernieli będą czernieć	będą czerniały będą czernieć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		czerniejmy
2 os.	czerniej	czerniejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czerniałbym bym czerniał	czerniałabym bym czerniała	czerniałobym bym czerniało	czernielibyśmy byśmy czernieli	czerniałybyśmy byśmy czerniały
2 os.	czerniałbyś byś czerniał	czerniałabyś byś czerniała	czerniałobyś byś czerniało	czernielibyście byście czernieli	czerniałybyście byście czerniały
3 os.	czerniałby by czerniał	czerniałaby by czerniała	czerniałoby by czerniało	czernieliby by czernieli	czerniałyby by czerniały

bezosobnik: czerniano by

bezokolicznik: czernieć

imiesłów przysłówkowy współczesny: czerniejąc

gerundium: czernienie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: czerniejący

Zob. czarny