-
1.
(będąc niemowlęciem) wydawać dźwięki przypominające mowę -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Bieg życia
narodziny i dzieciństwo -
- dziecko gaworzy
- próbować, zaczynać gaworzyć
- gaworzenie niemowlęcia
-
Siedmiomiesięczny Maciek siedział na wysokim krzesełku, wymachiwał wesoło rączkami i gaworzył w sobie tylko znanym języku.
źródło: NKJP: Dorota Reszke: Modrzewiowe Wzgórze (5), Kaszuby nr 29, 1998
Zygmunt przywołuje w myślach obraz córki sprzed dwudziestu lat. Zapamiętał ją, jak wtulona w jego ramiona gaworzy w dziecięcym języku.
źródło: NKJP: Sywia Ressel: Meksykańska córka, Dziennik Bałtycki, 2000-03-01
[...] bardzo mylące dla wielu rodziców, a nawet lekarzy jest pojawienie się gaworzenia dziecka. Wydaje się, że dziecko, które gaworzy i zaczyna wymawiać pojedyncze głoski, nie ma problemów ze słuchem. Tymczasem gaworzą nawet dzieci z głębokim niedosłuchem.
źródło: NKJP: Jolanta Sielska: Orkiestra i co dalej?, Gazeta Poznańska, 2003-05-02
Niemowlę nie porównuje się z nikim, ono powoli i z entuzjazmem odkrywa siebie, to, że ma rączki i nóżki, że potrafi gaworzyć i uśmiechać się.
źródło: NKJP: Alicja Chrzanowska: Tarot a karma czyli Problemy wcieleń reinkarnacyjnych, 1998
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. gaworzę
gaworzymy
2 os. gaworzysz
gaworzycie
3 os. gaworzy
gaworzą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. gaworzyłem
+(e)m gaworzył
gaworzyłam
+(e)m gaworzyła
gaworzyłom
+(e)m gaworzyło
gaworzyliśmy
+(e)śmy gaworzyli
gaworzyłyśmy
+(e)śmy gaworzyły
2 os. gaworzyłeś
+(e)ś gaworzył
gaworzyłaś
+(e)ś gaworzyła
gaworzyłoś
+(e)ś gaworzyło
gaworzyliście
+(e)ście gaworzyli
gaworzyłyście
+(e)ście gaworzyły
3 os. gaworzył
gaworzyła
gaworzyło
gaworzyli
gaworzyły
bezosobnik: gaworzono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę gaworzył
będę gaworzyć
będę gaworzyła
będę gaworzyć
będę gaworzyło
będę gaworzyć
będziemy gaworzyli
będziemy gaworzyć
będziemy gaworzyły
będziemy gaworzyć
2 os. będziesz gaworzył
będziesz gaworzyć
będziesz gaworzyła
będziesz gaworzyć
będziesz gaworzyło
będziesz gaworzyć
będziecie gaworzyli
będziecie gaworzyć
będziecie gaworzyły
będziecie gaworzyć
3 os. będzie gaworzył
będzie gaworzyć
będzie gaworzyła
będzie gaworzyć
będzie gaworzyło
będzie gaworzyć
będą gaworzyli
będą gaworzyć
będą gaworzyły
będą gaworzyć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. gaworzmy
2 os. gaworz
gaworzcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. gaworzyłbym
bym gaworzył
gaworzyłabym
bym gaworzyła
gaworzyłobym
bym gaworzyło
gaworzylibyśmy
byśmy gaworzyli
gaworzyłybyśmy
byśmy gaworzyły
2 os. gaworzyłbyś
byś gaworzył
gaworzyłabyś
byś gaworzyła
gaworzyłobyś
byś gaworzyło
gaworzylibyście
byście gaworzyli
gaworzyłybyście
byście gaworzyły
3 os. gaworzyłby
by gaworzył
gaworzyłaby
by gaworzyła
gaworzyłoby
by gaworzyło
gaworzyliby
by gaworzyli
gaworzyłyby
by gaworzyły
bezosobnik: gaworzono by
bezokolicznik: gaworzyć
imiesłów przysłówkowy współczesny: gaworząc
gerundium: gaworzenie
liczba pojedyncza liczba mnoga M. gaworzenie
gaworzenia
D. gaworzenia
gaworzeń
C. gaworzeniu
gaworzeniom
B. gaworzenie
gaworzenia
N. gaworzeniem
gaworzeniami
Ms. gaworzeniu
gaworzeniach
W. gaworzenie
gaworzenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: gaworzący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. gaworzący
gaworzący
gaworzący
gaworzące
gaworząca
D. gaworzącego
gaworzącego
gaworzącego
gaworzącego
gaworzącej
C. gaworzącemu
gaworzącemu
gaworzącemu
gaworzącemu
gaworzącej
B. gaworzącego
gaworzącego
gaworzący
gaworzące
gaworzącą
N. gaworzącym
gaworzącym
gaworzącym
gaworzącym
gaworzącą
Ms. gaworzącym
gaworzącym
gaworzącym
gaworzącym
gaworzącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. gaworzący
gaworzący
gaworzące
gaworzące
D. gaworzących
gaworzących
gaworzących
gaworzących
C. gaworzącym
gaworzącym
gaworzącym
gaworzącym
B. gaworzących
gaworzących
gaworzących
gaworzące
N. gaworzącymi
gaworzącymi
gaworzącymi
gaworzącymi
Ms. gaworzących
gaworzących
gaworzących
gaworzących
-
zach. psł. *gavoriti
z psł. *govoriti 'robić hałas, gwar; wydawać dźwięki będące zaczątkiem mowy artykułowanej'