-
1.a
książk. bardzo duże zmartwienie - stan psychiczny -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Stany psychiczne człowieka
emocje i uczucia -
hiperonimy: zmartwienie
-
- codzienna zgryzota
- schudnąć, umrzeć, zemrzeć ze zgryzoty
-
Bezsilna zgryzota ogarniała go i chmurny żal na myśl o tym, co stało się kiedyś.
źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971
Obojętne, czy zabił ją klimat Kuby, czy zgryzota z powodu przewlekłej choroby córki, wszystko to nastąpiło po tym, jak wyciągnął po nią rękę.
źródło: NKJP: Witold Zalewski: Zakładnicy, 2001
Nie wiadomo tylko, czy dopadło go przeziębienie, czy też zgryzota, że pod nim, trenerem etatowym, stołek niebezpiecznie się chwieje.
źródło: NKJP: Dariusz Piekarczyk: Trener naprawdę społeczny, Dziennik Łódzki, 2006-04-10
[...] biedny Kapica aż się rozchorował ze zgryzoty.
źródło: NKJP: Jolanta Wachowicz-Makowska: Świat zapamiętany, 2002
Są jednak w książce jakieś małe fragmenciki, które mówią o zgryzocie duszy [...].
źródło: NKJP: Józef Hen: Dziennik na nowy wiek, 2009
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. zgryzota
zgryzoty
D. zgryzoty
zgryzot
C. zgryzocie
zgryzotom
B. zgryzotę
zgryzoty
N. zgryzotą
zgryzotami
Ms. zgryzocie
zgryzotach
W. zgryzoto
zgryzoty
Inne uwagi
Zwykle lp
-
+ zgryzota + (KOGO/CZEGO)+ zgryzota + (z CZEGO)+ zgryzota + (że ZDANIE) -
W polszczyźnie zwykle w postaci z przedrostkiem z-. Z płnpsł. *gryzota 'rżnięcie w brzuchu, ból brzucha', 'zmartwienie, troska, niepokój', 'konflikt, kłótnia', od psł. *gryzti w przenośnych znaczeniach 'powodować ból', 'drażnić, dokuczać', *gryzti sę 'martwić się, niepokoić się'