dziady

  • etn.  wywodząca się z wierzeń pogańskich uroczystość ludowa ku czci zmarłych, w czasie której odprawiano obrzędowe uczty w domach lub na cmentarzach i przygotowywano pokarm dla dusz, obchodzona dawniej na Litwie i Białorusi
  • Zapisywane również wielką literą.

  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Tradycja

    uroczystości i święta


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Tradycja

    wierzenia i przesądy


    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Bieg życia

    śmierć

  • hiperonimy:  uroczystość
    • obrzęd; noc dziadów
    • odprawiać dziady
  • Szczególne znaczenie w życiu obrzędowym miały cykle zaduszek wiosennych i jesiennych. Urządzano wtedy uczty (białoruskie dziady), zostawiano jedzenie dla zmarłych, palono ogniska w celu ogrzania dusz.

    źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2004

    Jedna z nich wkłada każdemu do ręki kawałek drewna - tak żegnali swych zmarłych Litwini jeszcze w czasach, gdy odprawiano dziady.

    źródło: NKJP: Paweł Głowacki: Noc opuszczonych ławek, Dziennik Polski, 2005-04-22

    Starodawny zwyczaj Dziadów celebrowany przez plemiona Słowian i Bałtów wywodzi się z przedchrześcijańskich tradycji, których celem było nawiązanie kontaktu z duszami zmarłych i pozyskanie ich przychylności.

    źródło: NKJP: aga: Zaduszki to pamiątka po pogańskich i staropolskich Dziadach, Dziennik Zachodni, 2010-11-02

    [...] poza tym, że dusze karmiono i pojono (jak choćby podczas dziadów), stawiano im również specjalne budki - zupełnie jak te lęgowe dla ptaków (z którymi bywały kojarzone) - aby mogły odpocząć.

    źródło: NKJP: Internet

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: p3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. dziady
    D. dziadów
    C. dziadom
    B. dziady
    N. dziadami
    Ms. dziadach
    W. dziady
  • brus. dzjadý

    z psł. *dědъ 'stary członek rodziny, ojciec ojca lub matki'

CHRONOLOGIZACJA:
1823, A. Mickiewicz, "Poezye", t. 2, Wilno 1823.
Data ostatniej modyfikacji: 24.05.2016