-
1.a
okazujący nieugiętość wynikającą z dumy i niechęci podporządkowania się komukolwiek -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Usposobienie człowieka
cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności -
- dumny i hardy
-
Ten trzeci, przystojny, wysoki, stał z podniesioną głową, hardy, pomyślałam, nic w nim z Ruska, gdyby nie ten mundur, to można by go wziąć za kogo z naszych, nie przymierzając nawet szanownego pana czy jakiego inteligenta.
źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000
Walczył w AK we Lwowie. Jak go pamiętam, bo umarł już dawno, był człowiekiem twardym, hardym, niepokornym, o własnym światopoglądzie.
źródło: NKJP: I pysznie, i skromnie, Dziennik Polski, 2002-12-06
Marina przesiedziała długie godziny na moskiewskich komisariatach, zatrzymywana, wywożona, przesłuchiwana, obrażana. Jest harda i pyskuje milicji. Pyta: co ja, obywatelka Rosji, złego zrobiłam będąc w Moskwie?
źródło: NKJP: Igor T. Miecik: Moskwa obiecana, Polityka, 2002-01-19
I w tym znajduje się, jak sądzę, klucz do rozumienia fenomenu Pogotowia. Ludzie, którzy tworzą jego ratowniczy trzon, są hardzi, niepokorni, ambitni, chronią swą godność i swą wewnętrzną autonomię przed każdym, kto chciałby je ograniczyć, a równocześnie potrafią złożyć część swej wolności w ręce jednego z nich, którego uznają za swego zwierzchnika.
źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach: wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1979
- Po tym szumie w gazetach zrobili się hardzi - skarży się policjant. - No, uderz, uderz - mówią - a znajdziesz się w gazecie.
źródło: NKJP: Leszek K. Talko: Gazeta na Centralnym, Gazeta Wyborcza, 1993-08-14
-
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. hardy
hardy
hardy
harde
harda
D. hardego
hardego
hardego
hardego
hardej
C. hardemu
hardemu
hardemu
hardemu
hardej
B. hardego
hardego
hardy
harde
hardą
N. hardym
hardym
hardym
hardym
hardą
Ms. hardym
hardym
hardym
hardym
hardej
W. hardy
hardy
hardy
harde
harda
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. hardzi
hardzi
harde
harde
D. hardych
hardych
hardych
hardych
C. hardym
hardym
hardym
hardym
B. hardych
hardych
hardych
harde
N. hardymi
hardymi
hardymi
hardymi
Ms. hardych
hardych
hardych
hardych
W. hardzi
hardzi
harde
harde
Stopień wyższy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. hardszy
hardziejszy
hardszy
hardziejszy
hardszy
hardziejszy
hardsze
hardziejsze
hardsza
hardziejsza
D. hardszego
hardziejszego
hardszego
hardziejszego
hardszego
hardziejszego
hardszego
hardziejszego
hardszej
hardziejszej
C. hardszemu
hardziejszemu
hardszemu
hardziejszemu
hardszemu
hardziejszemu
hardszemu
hardziejszemu
hardszej
hardziejszej
B. hardszego
hardziejszego
hardszego
hardziejszego
hardszy
hardziejszy
hardsze
hardziejsze
hardszą
hardziejszą
N. hardszym
hardziejszym
hardszym
hardziejszym
hardszym
hardziejszym
hardszym
hardziejszym
hardszą
hardziejszą
Ms. hardszym
hardziejszym
hardszym
hardziejszym
hardszym
hardziejszym
hardszym
hardziejszym
hardszej
hardziejszej
W. hardszy
hardziejszy
hardszy
hardziejszy
hardszy
hardziejszy
hardsze
hardziejsze
hardsza
hardziejsza
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. hardsi
hardziejsi
hardsi
hardziejsi
hardsze
hardziejsze
hardsze
hardziejsze
D. hardszych
hardziejszych
hardszych
hardziejszych
hardszych
hardziejszych
hardszych
hardziejszych
C. hardszym
hardziejszym
hardszym
hardziejszym
hardszym
hardziejszym
hardszym
hardziejszym
B. hardszych
hardziejszych
hardszych
hardziejszych
hardszych
hardziejszych
hardsze
hardziejsze
N. hardszymi
hardziejszymi
hardszymi
hardziejszymi
hardszymi
hardziejszymi
hardszymi
hardziejszymi
Ms. hardszych
hardziejszych
hardszych
hardziejszych
hardszych
hardziejszych
hardszych
hardziejszych
W. hardsi
hardziejsi
hardsi
hardziejsi
hardsze
hardziejsze
hardsze
hardziejsze
-
czes. hrdý 'dumny; odważny; butny, zarozumiały'
z psł. *gr̥dъ 'ogromny, silny; wspaniały, śmiały; wyniosły, pyszny; straszny'
Zapożyczenie z języka czeskiego wyparło rodzimą formę gardy .