gotować - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

przygotowywać gorące posiłki

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Jedzenie i jego przygotowanie

czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

	synonimy:	pichcić pitrasić
	hiperonimy:	przygotowywać

matka, żona gotuje
gotować pomidorową, kapuśniak, rosół...; zupę, kolację, obiady, posiłki
gotować w kuchni, w domu
gotować smacznie, tłusto, zdrowo; codziennie, trzy razy dziennie; dobrze, doskonale, nieźle, świetnie, wspaniale, znakomicie, źle; razem, wspólnie
lubić, uwielbiać gotować, nie znosić gotować; nauczyć się, potrafić, umieć... gotować; zgodzić się gotować komuś
gotować i jeść, gotować i prowadzić dom, gotować i wychowywać dziecko, gotować i zmywać; piec i gotować, prać, sprzątać i gotować, robić zakupy i gotować obiad

	Złośliwi twierdzili, że to kucharski antytalent żony wygnał Ziołę na roboty do Niemiec, co nie było sprawiedliwe, bo mimo wszystko lepiej gotowała, niż wyglądała. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008
	Grill jest bardzo sympatyczną formą spędzania czasu [...]. Integruje ludzi. Poza tym grillują głównie panowie, więc panie mogą wreszcie odpocząć od gotowania obiadów całym rodzinom. źródło: KWSJP: Dariusz Kucharski, Paweł Fąfara: Polska kocha grilla, Super Express, 2006
	Tyle lat żyję z tym mięczakiem pod jednym dachem, gotuję mu, piorę, prasuję, sprzątam. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005
	Hanka nam pomaga, bo mama jest w sanatorium i nie może dla nas gotować. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2006
	Dziś Basia jest zadowolona, jakby życie było niekończącym się pasmem niskobudżetowych seriali dla znudzonych gotowaniem gospodyń domowych. źródło: NKJP: Sławomir Shuty: Zwał, 2004

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gotowałem +(e)m gotował	gotowałam +(e)m gotowała	gotowałom +(e)m gotowało	gotowaliśmy +(e)śmy gotowali	gotowałyśmy +(e)śmy gotowały
2 os.	gotowałeś +(e)ś gotował	gotowałaś +(e)ś gotowała	gotowałoś +(e)ś gotowało	gotowaliście +(e)ście gotowali	gotowałyście +(e)ście gotowały
3 os.	gotował	gotowała	gotowało	gotowali	gotowały

bezosobnik: gotowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę gotował będę gotować	będę gotowała będę gotować	będę gotowało będę gotować	będziemy gotowali będziemy gotować	będziemy gotowały będziemy gotować
2 os.	będziesz gotował będziesz gotować	będziesz gotowała będziesz gotować	będziesz gotowało będziesz gotować	będziecie gotowali będziecie gotować	będziecie gotowały będziecie gotować
3 os.	będzie gotował będzie gotować	będzie gotowała będzie gotować	będzie gotowało będzie gotować	będą gotowali będą gotować	będą gotowały będą gotować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		gotujmy
2 os.	gotuj	gotujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gotowałbym bym gotował	gotowałabym bym gotowała	gotowałobym bym gotowało	gotowalibyśmy byśmy gotowali	gotowałybyśmy byśmy gotowały
2 os.	gotowałbyś byś gotował	gotowałabyś byś gotowała	gotowałobyś byś gotowało	gotowalibyście byście gotowali	gotowałybyście byście gotowały
3 os.	gotowałby by gotował	gotowałaby by gotowała	gotowałoby by gotowało	gotowaliby by gotowali	gotowałyby by gotowały

bezosobnik: gotowano by

bezokolicznik: gotować

imiesłów przysłówkowy współczesny: gotując

gerundium: gotowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: gotujący

imiesłów przymiotnikowy bierny: gotowany

odpowiednik aspektowy: ugotować

Rz_osobowy

+

gotować

+

(CO) + (KOMU)

psł. *gotovati 'czynić gotowym, całkowicie wykonanym, przygotowanym, przysposobionym, przygotowywać, przysposabiać'

Zob. też:

	kucharzyć
	kucharzować