denuncjować - Wielki słownik języka polskiego PAN

książk. informować potajemnie władze lub zwierzchników o czyichś czynach złych lub sprzecznych z obowiązującym prawem

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

hiperonimy:

donosić
informować
kablować
kapować
podkablowywać

denuncjować władzom; Niemcom, Rosjanom; denuncjować członków organizacji; ludzi, kolegów, ojca, sąsiadów, współpracowników; Polaków, Żydów
denuncjować do gestapo

	Dymel jeszcze w czasie okupacji został zdemaskowany jako agent, który - jak czytamy we wspomnieniach Juliana Zubka - był „szczególnie niebezpiecznym konfidentem gestapo” i „denuncjował członków organizacji ZWZ-AK”, za co został wyrokiem podziemia skazany na śmierć za zdradę. źródło: NKJP: Jacek Zaremba: Tajemnica sądeckiego zamku, Dziennik Polski, 2005-01-18
	Gysi wykorzystywał swoją rolę adwokata, cieszącego się zaufaniem wschodnioniemieckich kół dysydenckich, do denuncjowania klientów. Jak wynika z akt Stasi, udzielał porad służbie bezpieczeństwa co do najlepszych sposobów neutralizacji opozycyjnych intelektualistów. źródło: NKJP: Gysi szpiclem Stasi, Dziennik Polski, 1998-05-09
	[...] obok postaw bohaterskich ujawniały się też nikczemne: kolaborantów i donosicieli, którzy dla zysku albo z zemsty denuncjowali kolegów lub sąsiadów przed policją niemiecką. źródło: NKJP: Jan Małecki: Okupacyjny terror i opór mieszkańców, Gazeta Krakowska, 2004-06-19
	Po październiku 1917 pewna liczba oficerów żandarmerii i pracowników Ochranki poszła na służbę nowej władzy, gorliwie denuncjując kolegów i współpracowników. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006
	Zdaniem radnego Sternickiego przesłaniem komiksu jest fałszywa teza, jakoby Polacy denuncjowali i wydawali Żydów Niemcom. źródło: NKJP: Mirosław Łukaszuk: Komiks kole w oczy, Trybuna Śląska, 2002-05-07

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	denuncjowałem +(e)m denuncjował	denuncjowałam +(e)m denuncjowała	denuncjowałom +(e)m denuncjowało	denuncjowaliśmy +(e)śmy denuncjowali	denuncjowałyśmy +(e)śmy denuncjowały
2 os.	denuncjowałeś +(e)ś denuncjował	denuncjowałaś +(e)ś denuncjowała	denuncjowałoś +(e)ś denuncjowało	denuncjowaliście +(e)ście denuncjowali	denuncjowałyście +(e)ście denuncjowały
3 os.	denuncjował	denuncjowała	denuncjowało	denuncjowali	denuncjowały

bezosobnik: denuncjowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę denuncjował będę denuncjować	będę denuncjowała będę denuncjować	będę denuncjowało będę denuncjować	będziemy denuncjowali będziemy denuncjować	będziemy denuncjowały będziemy denuncjować
2 os.	będziesz denuncjował będziesz denuncjować	będziesz denuncjowała będziesz denuncjować	będziesz denuncjowało będziesz denuncjować	będziecie denuncjowali będziecie denuncjować	będziecie denuncjowały będziecie denuncjować
3 os.	będzie denuncjował będzie denuncjować	będzie denuncjowała będzie denuncjować	będzie denuncjowało będzie denuncjować	będą denuncjowali będą denuncjować	będą denuncjowały będą denuncjować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		denuncjujmy
2 os.	denuncjuj	denuncjujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	denuncjowałbym bym denuncjował	denuncjowałabym bym denuncjowała	denuncjowałobym bym denuncjowało	denuncjowalibyśmy byśmy denuncjowali	denuncjowałybyśmy byśmy denuncjowały
2 os.	denuncjowałbyś byś denuncjował	denuncjowałabyś byś denuncjowała	denuncjowałobyś byś denuncjowało	denuncjowalibyście byście denuncjowali	denuncjowałybyście byście denuncjowały
3 os.	denuncjowałby by denuncjował	denuncjowałaby by denuncjowała	denuncjowałoby by denuncjowało	denuncjowaliby by denuncjowali	denuncjowałyby by denuncjowały

bezosobnik: denuncjowano by

bezokolicznik: denuncjować

imiesłów przysłówkowy współczesny: denuncjując

gerundium: denuncjowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: denuncjujący

imiesłów przymiotnikowy bierny: denuncjowany

odpowiednik aspektowy: zadenuncjować

	+	denuncjować	+	KOGO + (KOMU)
	+	denuncjować	+	KOGO + (do KOGO/CZEGO/przed KIM)

łac. dēnuntiāre 'ogłaszać, informować, donosić, obwieszczać'