zamawiać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

5.

uzdrawiać kogoś lub odpędzać złe moce za pomocą zaklęć lub innych magicznych praktyk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Choroby i ich leczenie

leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Tradycja

wierzenia i przesądy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odczyniać

Połączenia

baba, guślarz, znachor, zaklinacz, zamawiacz zamawia
zamawiać chorobę, urok, złe duchy, złe moce
zamawiać magicznymi formułami, magicznymi symbolami, zaklęciami, ziołami
zamawiać i wypędzać złe moce

Cytaty

	- Nie poprawiło się chłopcu? - Nic a nic. [...] - No, jak zamawianie nie pomogło, to już nic nie pomoże. Choć charakter stary ma przeciwny [...], jednak zamawiać umie jak mało kto. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959
	Pasterze Psów pochylili się nad swymi zwierzętami. Zamknąwszy oczy, rozpoczęli krótki rytuał zamawiania. źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003
	Czarownik zamawia chorobę, przyjmując za to opłatę dla siebie i dar dla ducha-pośrednika. źródło: Internet
	Będziesz chodziła od wsi do wsi i zamawiała choroby zaklęciem: „Szła sabaka przez most, cztery nogi piąty chwost”. źródło: Internet
	Gospodynie - po ich poświęceniu - wkładały bazie do dzbanka, bo miały one magiczne działanie. Wykorzystywano je do zamawiania uroków i przy chorobach. źródło: NKJP: (TEZ): Bazie, Judasz i śmiertecka, Dziennik Polski, 2001-04-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zamawiam	zamawiamy
2 os.	zamawiasz	zamawiacie
3 os.	zamawia	zamawiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zamawiałem +(e)m zamawiał	zamawiałam +(e)m zamawiała	zamawiałom +(e)m zamawiało	zamawialiśmy +(e)śmy zamawiali	zamawiałyśmy +(e)śmy zamawiały
2 os.	zamawiałeś +(e)ś zamawiał	zamawiałaś +(e)ś zamawiała	zamawiałoś +(e)ś zamawiało	zamawialiście +(e)ście zamawiali	zamawiałyście +(e)ście zamawiały
3 os.	zamawiał	zamawiała	zamawiało	zamawiali	zamawiały

bezosobnik: zamawiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zamawiał będę zamawiać	będę zamawiała będę zamawiać	będę zamawiało będę zamawiać	będziemy zamawiali będziemy zamawiać	będziemy zamawiały będziemy zamawiać
2 os.	będziesz zamawiał będziesz zamawiać	będziesz zamawiała będziesz zamawiać	będziesz zamawiało będziesz zamawiać	będziecie zamawiali będziecie zamawiać	będziecie zamawiały będziecie zamawiać
3 os.	będzie zamawiał będzie zamawiać	będzie zamawiała będzie zamawiać	będzie zamawiało będzie zamawiać	będą zamawiali będą zamawiać	będą zamawiały będą zamawiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zamawiajmy
2 os.	zamawiaj	zamawiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zamawiałbym bym zamawiał	zamawiałabym bym zamawiała	zamawiałobym bym zamawiało	zamawialibyśmy byśmy zamawiali	zamawiałybyśmy byśmy zamawiały
2 os.	zamawiałbyś byś zamawiał	zamawiałabyś byś zamawiała	zamawiałobyś byś zamawiało	zamawialibyście byście zamawiali	zamawiałybyście byście zamawiały
3 os.	zamawiałby by zamawiał	zamawiałaby by zamawiała	zamawiałoby by zamawiało	zamawialiby by zamawiali	zamawiałyby by zamawiały

bezosobnik: zamawiano by

bezokolicznik: zamawiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zamawiając

gerundium: zamawianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zamawianie	zamawiania
D.	zamawiania	zamawiań
C.	zamawianiu	zamawianiom
B.	zamawianie	zamawiania
N.	zamawianiem	zamawianiami
Ms.	zamawianiu	zamawianiach
W.	zamawianie	zamawiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zamawiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zamawiający	zamawiający	zamawiający	zamawiające	zamawiająca
D.	zamawiającego	zamawiającego	zamawiającego	zamawiającego	zamawiającej
C.	zamawiającemu	zamawiającemu	zamawiającemu	zamawiającemu	zamawiającej
B.	zamawiającego	zamawiającego	zamawiający	zamawiające	zamawiającą
N.	zamawiającym	zamawiającym	zamawiającym	zamawiającym	zamawiającą
Ms.	zamawiającym	zamawiającym	zamawiającym	zamawiającym	zamawiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zamawiający	zamawiający	zamawiające	zamawiające
D.	zamawiających	zamawiających	zamawiających	zamawiających
C.	zamawiającym	zamawiającym	zamawiającym	zamawiającym
B.	zamawiających	zamawiających	zamawiających	zamawiające
N.	zamawiającymi	zamawiającymi	zamawiającymi	zamawiającymi
Ms.	zamawiających	zamawiających	zamawiających	zamawiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zamawiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zamawiany	zamawiany	zamawiany	zamawiane	zamawiana
D.	zamawianego	zamawianego	zamawianego	zamawianego	zamawianej
C.	zamawianemu	zamawianemu	zamawianemu	zamawianemu	zamawianej
B.	zamawianego	zamawianego	zamawiany	zamawiane	zamawianą
N.	zamawianym	zamawianym	zamawianym	zamawianym	zamawianą
Ms.	zamawianym	zamawianym	zamawianym	zamawianym	zamawianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zamawiani	zamawiani	zamawiane	zamawiane
D.	zamawianych	zamawianych	zamawianych	zamawianych
C.	zamawianym	zamawianym	zamawianym	zamawianym
B.	zamawianych	zamawianych	zamawianych	zamawiane
N.	zamawianymi	zamawianymi	zamawianymi	zamawianymi
Ms.	zamawianych	zamawianych	zamawianych	zamawianych

odpowiednik aspektowy: zamówić

Składnia

Rz_osobowy

+

zamawiać

+

CO + (CZYM)

Pochodzenie

Zob. mówić