wpychać - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

powodować, że ktoś znajduje się w niekorzystnej sytuacji

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

wpychać w jakąś sytuację

Siedziałem nad posagiem Alicji, czyli stosem podań, wezwań, odmownych decyzji i postanowień, i litowałem się nad sobą, że ciągle los mnie wpycha w idiotyczne sytuacje bez wyjścia.

źródło: KWSJP: Jerzy Stefan Stawiński: Smutnych losów, 1986

Raczyński w tym celu sugerował, że stanowisko Polski w kwestiach interesujących Wielką Brytanię, [...] nie jest aż tak jednoznacznie negatywne i warto by je przedyskutować. Jego rozmówcy z Foreign Office nie uważali, by warto było wpychać Polskę jeszcze bardziej w objęcia Niemiec odmawiając tej prośbie.

źródło: KWSJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995

Przecież lokatorzy, których nie stać na utrzymanie dużego mieszkania, często zgłaszają chęć jego zamiany na mniejsze, mniej kosztowne [...] . Jednak gminy nie są w stanie zaspokoić tych potrzeb ze względu na brak lokali socjalnych, wpychając tym samym lokatorów w spiralę zadłużenia.

źródło: KWSJP: Sprawozdania stenograficzne Sejmu RP z dnia 2.03.2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wpycham	wpychamy
2 os.	wpychasz	wpychacie
3 os.	wpycha	wpychają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wpychałem +(e)m wpychał	wpychałam +(e)m wpychała	wpychałom +(e)m wpychało	wpychaliśmy +(e)śmy wpychali	wpychałyśmy +(e)śmy wpychały
2 os.	wpychałeś +(e)ś wpychał	wpychałaś +(e)ś wpychała	wpychałoś +(e)ś wpychało	wpychaliście +(e)ście wpychali	wpychałyście +(e)ście wpychały
3 os.	wpychał	wpychała	wpychało	wpychali	wpychały

bezosobnik: wpychano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wpychał będę wpychać	będę wpychała będę wpychać	będę wpychało będę wpychać	będziemy wpychali będziemy wpychać	będziemy wpychały będziemy wpychać
2 os.	będziesz wpychał będziesz wpychać	będziesz wpychała będziesz wpychać	będziesz wpychało będziesz wpychać	będziecie wpychali będziecie wpychać	będziecie wpychały będziecie wpychać
3 os.	będzie wpychał będzie wpychać	będzie wpychała będzie wpychać	będzie wpychało będzie wpychać	będą wpychali będą wpychać	będą wpychały będą wpychać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wpychajmy
2 os.	wpychaj	wpychajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wpychałbym bym wpychał	wpychałabym bym wpychała	wpychałobym bym wpychało	wpychalibyśmy byśmy wpychali	wpychałybyśmy byśmy wpychały
2 os.	wpychałbyś byś wpychał	wpychałabyś byś wpychała	wpychałobyś byś wpychało	wpychalibyście byście wpychali	wpychałybyście byście wpychały
3 os.	wpychałby by wpychał	wpychałaby by wpychała	wpychałoby by wpychało	wpychaliby by wpychali	wpychałyby by wpychały

bezosobnik: wpychano by

bezokolicznik: wpychać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wpychając

gerundium: wpychanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wpychanie	wpychania
D.	wpychania	wpychań
C.	wpychaniu	wpychaniom
B.	wpychanie	wpychania
N.	wpychaniem	wpychaniami
Ms.	wpychaniu	wpychaniach
W.	wpychanie	wpychania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wpychający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wpychający	wpychający	wpychający	wpychające	wpychająca
D.	wpychającego	wpychającego	wpychającego	wpychającego	wpychającej
C.	wpychającemu	wpychającemu	wpychającemu	wpychającemu	wpychającej
B.	wpychającego	wpychającego	wpychający	wpychające	wpychającą
N.	wpychającym	wpychającym	wpychającym	wpychającym	wpychającą
Ms.	wpychającym	wpychającym	wpychającym	wpychającym	wpychającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wpychający	wpychający	wpychające	wpychające
D.	wpychających	wpychających	wpychających	wpychających
C.	wpychającym	wpychającym	wpychającym	wpychającym
B.	wpychających	wpychających	wpychających	wpychające
N.	wpychającymi	wpychającymi	wpychającymi	wpychającymi
Ms.	wpychających	wpychających	wpychających	wpychających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wpychany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wpychany	wpychany	wpychany	wpychane	wpychana
D.	wpychanego	wpychanego	wpychanego	wpychanego	wpychanej
C.	wpychanemu	wpychanemu	wpychanemu	wpychanemu	wpychanej
B.	wpychanego	wpychanego	wpychany	wpychane	wpychaną
N.	wpychanym	wpychanym	wpychanym	wpychanym	wpychaną
Ms.	wpychanym	wpychanym	wpychanym	wpychanym	wpychanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wpychani	wpychani	wpychane	wpychane
D.	wpychanych	wpychanych	wpychanych	wpychanych
C.	wpychanym	wpychanym	wpychanym	wpychanym
B.	wpychanych	wpychanych	wpychanych	wpychane
N.	wpychanymi	wpychanymi	wpychanymi	wpychanymi
Ms.	wpychanych	wpychanych	wpychanych	wpychanych

odpowiednik aspektowy: wepchnąć

Składnia

+

wpychać

+

KOGO + w CO

Pochodzenie

Czasownik przedrostkowy od psł. *pichati 'pchać, popychać, posuwać'; w języku polskim oczekiwalibyśmy formy *-pichać, jednak od najdawniejszych czasów są poświadczone postaci -pychać z niejasnym -y-, być może analogicznym do dychać (Bor); zob. pchać