-
1.
książk. uzyskać coś korzystnego lub zaszczytnego -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
słownictwo oceniające -
- dostąpić łaski, miłosierdzia, nieba, przywileju, radości, ukojenia, wtajemniczenia, zaszczytu, zbawienia
- mieć, móc, pragnąć dostąpić
-
Może ja, niedowiarek, dostąpię zbawienia i oczyszczenia.
źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1980
Współpasażerowie windy, którym zazdrościłem, że widują Makę kilka razy dziennie, robili wrażenie, iż wiedzą, że ja należę do tych upośledzonych istot, bezimiennych figurantów, którzy nigdy nie dostąpią zaszczytu pogłaskania setera Bubi.
źródło: NKJP: Tadeusz Zimecki: Ja, Franek..., 2001
Nie, ty nie dostąpisz łaski! Jesteś czarownicą, widzę to w twoich oczach.
źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dostąpię
dostąpimy
2 os. dostąpisz
dostąpicie
3 os. dostąpi
dostąpią
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dostąpiłem
+(e)m dostąpił
dostąpiłam
+(e)m dostąpiła
dostąpiłom
+(e)m dostąpiło
dostąpiliśmy
+(e)śmy dostąpili
dostąpiłyśmy
+(e)śmy dostąpiły
2 os. dostąpiłeś
+(e)ś dostąpił
dostąpiłaś
+(e)ś dostąpiła
dostąpiłoś
+(e)ś dostąpiło
dostąpiliście
+(e)ście dostąpili
dostąpiłyście
+(e)ście dostąpiły
3 os. dostąpił
dostąpiła
dostąpiło
dostąpili
dostąpiły
bezosobnik: dostąpiono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dostąpmy
2 os. dostąp
dostąpcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dostąpiłbym
bym dostąpił
dostąpiłabym
bym dostąpiła
dostąpiłobym
bym dostąpiło
dostąpilibyśmy
byśmy dostąpili
dostąpiłybyśmy
byśmy dostąpiły
2 os. dostąpiłbyś
byś dostąpił
dostąpiłabyś
byś dostąpiła
dostąpiłobyś
byś dostąpiło
dostąpilibyście
byście dostąpili
dostąpiłybyście
byście dostąpiły
3 os. dostąpiłby
by dostąpił
dostąpiłaby
by dostąpiła
dostąpiłoby
by dostąpiło
dostąpiliby
by dostąpili
dostąpiłyby
by dostąpiły
bezosobnik: dostąpiono by
bezokolicznik: dostąpić
imiesłów przysłówkowy uprzedni: dostąpiwszy
gerundium: dostąpienie
liczba pojedyncza liczba mnoga M. dostąpienie
dostąpienia
D. dostąpienia
dostąpień
C. dostąpieniu
dostąpieniom
B. dostąpienie
dostąpienia
N. dostąpieniem
dostąpieniami
Ms. dostąpieniu
dostąpieniach
W. dostąpienie
dostąpienia
odpowiednik aspektowy: dostępować
-
+ dostąpić + CZEGO -
Czasownik z prefiksem do- od psł. *stǫpiti 'postawić nogę, zrobić krok, stąpnąć'; zob. stąpać
-
+ dostąpić + CZEGO