rozjuszyć
-
wywołać wściekłość skutkującą napastliwym lub nawet agresywnym działaniem
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Stany psychiczne człowieka
emocje i uczucia
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
zwyczaje i zachowania zwierząt -
- rozjuszyć mężczyznę; byka, niedźwiedzia, psa, zwierzę; stado, tłum
-
[...] to, czy dziewczyna utrzyma się na galopującym byku, zależało od jej umiejętności i siły. Aby bardziej rozjuszyć zwierzę, strzelano do niego z procy.
źródło: NKJP: Katarzyna Bonda: Rozbierałyśmy się na ekranie... zamiast Izy Scorupco i Magdy Mielcarz, Naj nr 36/37, 2003
W tamtych czasach porządne buty szyło się wyłącznie na miarę, więc pomysł uruchomienia małej fabryczki rozjuszył gdyńskich szewców.
źródło: NKJP: Beata Jajkowska: Buty powodem strajku, Dziennik Bałtycki, 2002-07-14
Nie tylko nie reagował na prośby domowników, by położył się spać, ale te sugestie dosłownie go rozjuszyły. W pewnej chwili całą swoją agresję skierował na matkę, próbującą go udobruchać.
źródło: NKJP: (ANS): Z nożem na matkę, Gazeta Krakowska, 2001-11-22
Twoi przyjaciele obawiali się, że wasz apel do robotników może rozjuszyć władze i ściągnąć na was najgorsze represje.
źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995
Kobieta zatrzymała się i zaczęła rzucać w rozjuszone psy tym, co miała w samochodzie. Udało się jej odstraszyć zwierzęta na tyle, że pani Stanisława wsiadła do samochodu.
źródło: NKJP: Piotr Ciesielski: Rozszarpały siatkę, Dziennik Bałtycki, 2000-01-12
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozjuszę
rozjuszymy
2 os. rozjuszysz
rozjuszycie
3 os. rozjuszy
rozjuszą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozjuszyłem
+(e)m rozjuszył
rozjuszyłam
+(e)m rozjuszyła
rozjuszyłom
+(e)m rozjuszyło
rozjuszyliśmy
+(e)śmy rozjuszyli
rozjuszyłyśmy
+(e)śmy rozjuszyły
2 os. rozjuszyłeś
+(e)ś rozjuszył
rozjuszyłaś
+(e)ś rozjuszyła
rozjuszyłoś
+(e)ś rozjuszyło
rozjuszyliście
+(e)ście rozjuszyli
rozjuszyłyście
+(e)ście rozjuszyły
3 os. rozjuszył
rozjuszyła
rozjuszyło
rozjuszyli
rozjuszyły
bezosobnik: rozjuszono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozjuszmy
2 os. rozjusz
rozjuszcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozjuszyłbym
bym rozjuszył
rozjuszyłabym
bym rozjuszyła
rozjuszyłobym
bym rozjuszyło
rozjuszylibyśmy
byśmy rozjuszyli
rozjuszyłybyśmy
byśmy rozjuszyły
2 os. rozjuszyłbyś
byś rozjuszył
rozjuszyłabyś
byś rozjuszyła
rozjuszyłobyś
byś rozjuszyło
rozjuszylibyście
byście rozjuszyli
rozjuszyłybyście
byście rozjuszyły
3 os. rozjuszyłby
by rozjuszył
rozjuszyłaby
by rozjuszyła
rozjuszyłoby
by rozjuszyło
rozjuszyliby
by rozjuszyli
rozjuszyłyby
by rozjuszyły
bezosobnik: rozjuszono by
bezokolicznik: rozjuszyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozjuszywszy
gerundium: rozjuszenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rozjuszenie
rozjuszenia
D. rozjuszenia
rozjuszeń
C. rozjuszeniu
rozjuszeniom
B. rozjuszenie
rozjuszenia
N. rozjuszeniem
rozjuszeniami
Ms. rozjuszeniu
rozjuszeniach
W. rozjuszenie
rozjuszenia
imiesłów przymiotnikowy bierny: rozjuszony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. rozjuszony
rozjuszony
rozjuszony
rozjuszone
rozjuszona
D. rozjuszonego
rozjuszonego
rozjuszonego
rozjuszonego
rozjuszonej
C. rozjuszonemu
rozjuszonemu
rozjuszonemu
rozjuszonemu
rozjuszonej
B. rozjuszonego
rozjuszonego
rozjuszony
rozjuszone
rozjuszoną
N. rozjuszonym
rozjuszonym
rozjuszonym
rozjuszonym
rozjuszoną
Ms. rozjuszonym
rozjuszonym
rozjuszonym
rozjuszonym
rozjuszonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. rozjuszeni
rozjuszeni
rozjuszone
rozjuszone
D. rozjuszonych
rozjuszonych
rozjuszonych
rozjuszonych
C. rozjuszonym
rozjuszonym
rozjuszonym
rozjuszonym
B. rozjuszonych
rozjuszonych
rozjuszonych
rozjuszone
N. rozjuszonymi
rozjuszonymi
rozjuszonymi
rozjuszonymi
Ms. rozjuszonych
rozjuszonych
rozjuszonych
rozjuszonych
odpowiednik aspektowy: rozjuszać
-
+ rozjuszyć + KOGO/CO -
psł. *jucha ''potrawa (polewka, zupa) z mięsa, wywaru z mięsa, z krwi zwierzęcej'; wtórnie: 'krew zwierzęca, krew z ropą''
Czasownik rozjuszyć miał zapewne pierwotne znaczenie 'wzburzyć krew'.