rozjuszyć

  • wywołać wściekłość skutkującą napastliwym lub nawet agresywnym działaniem
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    emocje i uczucia


    CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Świat zwierząt

    zwyczaje i zachowania zwierząt

    • rozjuszyć mężczyznę; byka, niedźwiedzia, psa, zwierzę; stado, tłum
  • [...] to, czy dziewczyna utrzyma się na galopującym byku, zależało od jej umiejętności i siły. Aby bardziej rozjuszyć zwierzę, strzelano do niego z procy.

    źródło: NKJP: Katarzyna Bonda: Rozbierałyśmy się na ekranie... zamiast Izy Scorupco i Magdy Mielcarz, Naj nr 36/37, 2003

    W tamtych czasach porządne buty szyło się wyłącznie na miarę, więc pomysł uruchomienia małej fabryczki rozjuszył gdyńskich szewców.

    źródło: NKJP: Beata Jajkowska: Buty powodem strajku, Dziennik Bałtycki, 2002-07-14

    Nie tylko nie reagował na prośby domowników, by położył się spać, ale te sugestie dosłownie go rozjuszyły. W pewnej chwili całą swoją agresję skierował na matkę, próbującą go udobruchać.

    źródło: NKJP: (ANS): Z nożem na matkę, Gazeta Krakowska, 2001-11-22

    Twoi przyjaciele obawiali się, że wasz apel do robotników może rozjuszyć władze i ściągnąć na was najgorsze represje.

    źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995

    Kobieta zatrzymała się i zaczęła rzucać w rozjuszone psy tym, co miała w samochodzie. Udało się jej odstraszyć zwierzęta na tyle, że pani Stanisława wsiadła do samochodu.

    źródło: NKJP: Piotr Ciesielski: Rozszarpały siatkę, Dziennik Bałtycki, 2000-01-12

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. rozjuszę
    rozjuszymy
    2 os. rozjuszysz
    rozjuszycie
    3 os. rozjuszy
    rozjuszą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. rozjuszyłem
    +(e)m rozjuszył
    rozjuszyłam
    +(e)m rozjuszyła
    rozjuszyłom
    +(e)m rozjuszyło
    rozjuszyliśmy
    +(e)śmy rozjuszyli
    rozjuszyłyśmy
    +(e)śmy rozjuszyły
    2 os. rozjuszyłeś
    +(e)ś rozjuszył
    rozjuszyłaś
    +(e)ś rozjuszyła
    rozjuszyłoś
    +(e)ś rozjuszyło
    rozjuszyliście
    +(e)ście rozjuszyli
    rozjuszyłyście
    +(e)ście rozjuszyły
    3 os. rozjuszył
    rozjuszyła
    rozjuszyło
    rozjuszyli
    rozjuszyły

    bezosobnik: rozjuszono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. rozjuszmy
    2 os. rozjusz
    rozjuszcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. rozjuszyłbym
    bym rozjuszył
    rozjuszyłabym
    bym rozjuszyła
    rozjuszyłobym
    bym rozjuszyło
    rozjuszylibyśmy
    byśmy rozjuszyli
    rozjuszyłybyśmy
    byśmy rozjuszyły
    2 os. rozjuszyłbyś
    byś rozjuszył
    rozjuszyłabyś
    byś rozjuszyła
    rozjuszyłobyś
    byś rozjuszyło
    rozjuszylibyście
    byście rozjuszyli
    rozjuszyłybyście
    byście rozjuszyły
    3 os. rozjuszyłby
    by rozjuszył
    rozjuszyłaby
    by rozjuszyła
    rozjuszyłoby
    by rozjuszyło
    rozjuszyliby
    by rozjuszyli
    rozjuszyłyby
    by rozjuszyły

    bezosobnik: rozjuszono by

    bezokolicznik: rozjuszyć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozjuszywszy

    gerundium: rozjuszenie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: rozjuszony

    odpowiednik aspektowy: rozjuszać

  • bez ograniczeń + rozjuszyć +
    KOGO/CO
  • psł. *jucha ''potrawa (polewka, zupa) z mięsa, wywaru z mięsa, z krwi zwierzęcej'; wtórnie: 'krew zwierzęca, krew z ropą''

    Czasownik  rozjuszyć  miał zapewne pierwotne znaczenie 'wzburzyć krew'.

CHRONOLOGIZACJA:
1579, SPXVI
Data ostatniej modyfikacji: 31.07.2018