deportować - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

przymusowo przesiedlać ludzi z powodów politycznych

Noty o użyciu

Imb używany również samodzielnie w funkcji rzeczownika, np. powrót deportowanych.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Przynależność i podział terytorialny

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Funkcjonowanie państwa

stosunki międzynarodowe

Połączenia

deportować ludność, mieszkańców; Palestyńczyków, Polaków, Ukraińców, Żydów...
deportować na roboty; na Sybir

Cytaty

Okupant sowiecki deportował na Syberię, do Kazachstanu i za krąg polarny około trzy miliony dziewięćset tysięcy Polaków [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 25. posiedzenia Senatu RP część 3, wersja robocza, 4. kadencja

Otaczano szkoły, by masowo aresztować i deportować na roboty uczniów wyższych klas podstawówek i szkół zawodowych.

źródło: NKJP: Skrupulatnie wywiezieni, Dziennik Polski, 1999-11-23

[...] pamiętam, że w roku 1942 zaczęło się deportowanie rodzin. Sąsiadów przenoszono z jednej wioski do innej.

źródło: NKJP: (RED): Zbierałem kwiaty dla hitlerowców, Dziennik Zachodni, 2006-06-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	deportuję	deportujemy
2 os.	deportujesz	deportujecie
3 os.	deportuje	deportują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	deportowałem +(e)m deportował	deportowałam +(e)m deportowała	deportowałom +(e)m deportowało	deportowaliśmy +(e)śmy deportowali	deportowałyśmy +(e)śmy deportowały
2 os.	deportowałeś +(e)ś deportował	deportowałaś +(e)ś deportowała	deportowałoś +(e)ś deportowało	deportowaliście +(e)ście deportowali	deportowałyście +(e)ście deportowały
3 os.	deportował	deportowała	deportowało	deportowali	deportowały

bezosobnik: deportowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę deportował będę deportować	będę deportowała będę deportować	będę deportowało będę deportować	będziemy deportowali będziemy deportować	będziemy deportowały będziemy deportować
2 os.	będziesz deportował będziesz deportować	będziesz deportowała będziesz deportować	będziesz deportowało będziesz deportować	będziecie deportowali będziecie deportować	będziecie deportowały będziecie deportować
3 os.	będzie deportował będzie deportować	będzie deportowała będzie deportować	będzie deportowało będzie deportować	będą deportowali będą deportować	będą deportowały będą deportować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		deportujmy
2 os.	deportuj	deportujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	deportowałbym bym deportował	deportowałabym bym deportowała	deportowałobym bym deportowało	deportowalibyśmy byśmy deportowali	deportowałybyśmy byśmy deportowały
2 os.	deportowałbyś byś deportował	deportowałabyś byś deportowała	deportowałobyś byś deportowało	deportowalibyście byście deportowali	deportowałybyście byście deportowały
3 os.	deportowałby by deportował	deportowałaby by deportowała	deportowałoby by deportowało	deportowaliby by deportowali	deportowałyby by deportowały

bezosobnik: deportowano by

bezokolicznik: deportować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

deportując

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

deportowawszy

gerundium: deportowanie

rodzaj gramatyczny: dk, ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	deportowanie	deportowania
D.	deportowania	deportowań
C.	deportowaniu	deportowaniom
B.	deportowanie	deportowania
N.	deportowaniem	deportowaniami
Ms.	deportowaniu	deportowaniach
W.	deportowanie	deportowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: deportujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	deportujący	deportujący	deportujący	deportujące	deportująca
D.	deportującego	deportującego	deportującego	deportującego	deportującej
C.	deportującemu	deportującemu	deportującemu	deportującemu	deportującej
B.	deportującego	deportującego	deportujący	deportujące	deportującą
N.	deportującym	deportującym	deportującym	deportującym	deportującą
Ms.	deportującym	deportującym	deportującym	deportującym	deportującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	deportujący	deportujący	deportujące	deportujące
D.	deportujących	deportujących	deportujących	deportujących
C.	deportującym	deportującym	deportującym	deportującym
B.	deportujących	deportujących	deportujących	deportujące
N.	deportującymi	deportującymi	deportującymi	deportującymi
Ms.	deportujących	deportujących	deportujących	deportujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: deportowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	deportowany	deportowany	deportowany	deportowane	deportowana
D.	deportowanego	deportowanego	deportowanego	deportowanego	deportowanej
C.	deportowanemu	deportowanemu	deportowanemu	deportowanemu	deportowanej
B.	deportowanego	deportowanego	deportowany	deportowane	deportowaną
N.	deportowanym	deportowanym	deportowanym	deportowanym	deportowaną
Ms.	deportowanym	deportowanym	deportowanym	deportowanym	deportowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	deportowani	deportowani	deportowane	deportowane
D.	deportowanych	deportowanych	deportowanych	deportowanych
C.	deportowanym	deportowanym	deportowanym	deportowanym
B.	deportowanych	deportowanych	deportowanych	deportowane
N.	deportowanymi	deportowanymi	deportowanymi	deportowanymi
Ms.	deportowanych	deportowanych	deportowanych	deportowanych

Składnia

+

deportować

+

(SKĄD) + (DOKĄD)

Pochodzenie

internac.

ang. deport

fr. déporter

niem. deportieren

z łac. dēportāre