-
2.
zmniejszać swoje rozmiary, kurcząc się ze wszystkich stron -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
wielkość, -
synonimy: kurczyć się
hiperonimy: zmniejszać się
-
Zimno obkurcza naczynia krwionośne. Obkurcza się również kanalik łzowy.
źródło: NKJP: Katarzyna Rożko: Okulary nie są kalectwem, Dziennik Zachodni, 2006-12-23
Pod wpływem tytoniu obkurczają się naczynia krwionośne, również w mózgu, zmniejsza się przepływ mózgowy i zaopatrzenie w tlen oraz inne substancje odżywcze.
źródło: NKJP: Jolanta Gromadzka-Anzelewicz: Choroba Alzheimera, Dziennik Bałtycki, 1999-09-25
Chodzi o to, że podczas zapalenia krtani dziecko może się dusić, więc w pokoju powinno być zimno - wtedy naczynka, czy coś takiego, obkurczają się i dziecku łatwiej oddychać.
źródło: NKJP: Tomasz Kwaśniewski: Dziennik taty, 2010
Guz po napromieniowaniu staje się nieaktywny [...], ponieważ jest uszkodzony genetycznie i zaburzeniu ulega jego unaczynienie. Zaczyna się obkurczać, zmniejszać, niekiedy do płaskiej blizny.
źródło: NKJP: Oszczędzić oko, Dziennik Polski, 2005-03-03
Ciągłe garbienie się, podobnie jak siedzenie bokiem i przekrzywianie ciała, ma niekorzystny wpływ nie tylko na kręgi, ale także na mięśnie. Sprawia to, że pewne ich grupy obkurczają się, przytrzymując kręgosłup w nienaturalnej pozycji.
źródło: NKJP: Przyjdź jutro pod Wawel, Gazeta Krakowska, 2005-06-18
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. obkurczam się
obkurczamy się
2 os. obkurczasz się
obkurczacie się
3 os. obkurcza się
obkurczają się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. obkurczałem się
+(e)m się obkurczał
obkurczałam się
+(e)m się obkurczała
obkurczałom się
+(e)m się obkurczało
obkurczaliśmy się
+(e)śmy się obkurczali
obkurczałyśmy się
+(e)śmy się obkurczały
2 os. obkurczałeś się
+(e)ś się obkurczał
obkurczałaś się
+(e)ś się obkurczała
obkurczałoś się
+(e)ś się obkurczało
obkurczaliście się
+(e)ście się obkurczali
obkurczałyście się
+(e)ście się obkurczały
3 os. obkurczał się
obkurczała się
obkurczało się
obkurczali się
obkurczały się
bezosobnik: obkurczano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę się obkurczał
będę się obkurczać
będę się obkurczała
będę się obkurczać
będę się obkurczało
będę się obkurczać
będziemy się obkurczali
będziemy się obkurczać
będziemy się obkurczały
będziemy się obkurczać
2 os. będziesz się obkurczał
będziesz się obkurczać
będziesz się obkurczała
będziesz się obkurczać
będziesz się obkurczało
będziesz się obkurczać
będziecie się obkurczali
będziecie się obkurczać
będziecie się obkurczały
będziecie się obkurczać
3 os. będzie się obkurczał
będzie się obkurczać
będzie się obkurczała
będzie się obkurczać
będzie się obkurczało
będzie się obkurczać
będą się obkurczali
będą się obkurczać
będą się obkurczały
będą się obkurczać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. obkurczajmy się
2 os. obkurczaj się
obkurczajcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. obkurczałbym się
bym się obkurczał
obkurczałabym się
bym się obkurczała
obkurczałobym się
bym się obkurczało
obkurczalibyśmy się
byśmy się obkurczali
obkurczałybyśmy się
byśmy się obkurczały
2 os. obkurczałbyś się
byś się obkurczał
obkurczałabyś się
byś się obkurczała
obkurczałobyś się
byś się obkurczało
obkurczalibyście się
byście się obkurczali
obkurczałybyście się
byście się obkurczały
3 os. obkurczałby się
by się obkurczał
obkurczałaby się
by się obkurczała
obkurczałoby się
by się obkurczało
obkurczaliby się
by się obkurczali
obkurczałyby się
by się obkurczały
bezosobnik: obkurczano by się
bezokolicznik: obkurczać się
imiesłów przysłówkowy współczesny: obkurczając się
gerundium: obkurczanie się
liczba pojedyncza liczba mnoga M. obkurczanie się
obkurczania się
D. obkurczania się
obkurczań się
C. obkurczaniu się
obkurczaniom się
B. obkurczanie się
obkurczania się
N. obkurczaniem się
obkurczaniami się
Ms. obkurczaniu się
obkurczaniach się
W. obkurczanie się
obkurczania się
imiesłów przymiotnikowy czynny: obkurczający się
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. obkurczający się
obkurczający się
obkurczający się
obkurczające się
obkurczająca się
D. obkurczającego się
obkurczającego się
obkurczającego się
obkurczającego się
obkurczającej się
C. obkurczającemu się
obkurczającemu się
obkurczającemu się
obkurczającemu się
obkurczającej się
B. obkurczającego się
obkurczającego się
obkurczający się
obkurczające się
obkurczającą się
N. obkurczającym się
obkurczającym się
obkurczającym się
obkurczającym się
obkurczającą się
Ms. obkurczającym się
obkurczającym się
obkurczającym się
obkurczającym się
obkurczającej się
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. obkurczający się
obkurczający się
obkurczające się
obkurczające się
D. obkurczających się
obkurczających się
obkurczających się
obkurczających się
C. obkurczającym się
obkurczającym się
obkurczającym się
obkurczającym się
B. obkurczających się
obkurczających się
obkurczających się
obkurczające się
N. obkurczającymi się
obkurczającymi się
obkurczającymi się
obkurczającymi się
Ms. obkurczających się
obkurczających się
obkurczających się
obkurczających się
odpowiednik aspektowy: obkurczyć się
-
Zob. kurczyć